آوای مرز : سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان غربی گفت: صنعت گردشگری، یکی از صلح‌آمیزترین روش‌های ایجاد تعامل میان فرهنگ‌ها و جوامع است.
محمدرضا ولیلو در نخستین همایش ملی«نقش معماری و شهرسازی بر گردشگری شهرهای مرزی» که در دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه برگزار می‌شود، اظهار کرد: صنعت گردشگری یکی از مؤثرترین عوامل ایجاد تفاهم میان ملت‌ها و جوامع مطرح بوده و یکی از صلح‌آمیزترین روش‌های ایجاد تعامل میان فرهنگ‌ها و جوامع است. بیش از ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی در جهان مربوط به این صنعت بوده که می‌تواند در اقتصاد پایدار کشورها مفید واقع شود.
وی با تأکید بر اینکه معماری در کنار صنعت گردشگری می‌تواند فرصت مناسبی در جذب گردشگران داشته باشد، افزود: استان آذربایجان غربی با سبقه فرهنگی و تاریخی خود و وجود جاذبه‌های فراوان، که برخی از آنها در حافظه جهانی یونسکو نیز ثبت شده‌اند که یکی از مهم‌ترین استان‌ها در حوزه گردشگری به شمار می‌رود.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی آذربایجان غربی با بیان اینکه برگزاری نخستین همایش ملی«نقش معماری و شهرسازی بر گردشگری شهرهای مرزی» در فرصت سازی و رفع چالش‌های این استان در حوزه شهرسازی و گردشگری گام مؤثری محسوب می‌شود، عنوان کرد: وجود ۲۵ درصدی مرزهای فعال کشور در آذربایجان غربی زمینه مناسبی برای جذب گردشگر ایجاد کرده که باید به خوبی مورد استفاده قرار گیرد. کشور با فرهنگ و تمدن اصیل خود که با فرهنگ اسلامی آمیخته است در توسعه صنعت گردشگری و معرفی این فرهنگ ناب به اکثر نقاط جهان مثمر واقع خواهد شد.
ولیلو شناسایی ظرفیت‌های جذب گردشگر در شهرهای مرزی و توسعه صنعت گردشگری، هویت بخشی به معماری و شهرسازی شهرهای مرزی، آسیب‌شناسی مشکلات گردشگری شهرهای مرزی و ارائه راه‌کار‌های مناسب برای توسعه شهرهای مرزی را از مهم‌ترین اهداف برگزاری این همایش برشمرد.
رشد ۴۷ درصدی ورود مسافر از پایانه‌های مرزی استان
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی هم اظهار کرد: الهام گرفتن از معماری اصیل ایرانی_اسلامی هم‌راستا با معماری نوین ضروری است. در کنار پیشرفت در حوزه معماری نوین باید در حوزه معماری ایرانی_اسلامی نیز پیشرفت کرد و در واقع برای توسعه و رونق گردشگری در استان، باید گردشگری معماری نیز مورد توجه قرار گیرد.
یاسر رهبردین افزود: دستگاه‌های مربوطه از مدیریت شهری گرفته تا اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی باید همگی دست در دست هم داده و برای توسعه گردشگری معماری در استان همکاری و تلاش کنند. ۲۵ درصد پایانه‌های مرزی فعال کشور و تنها مرز زمینی با اروپا در آذربایجان غربی بوده و کریدور غرب نیز از این استان عبور می‌کند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری این استان گفت: طبیعت بکر و اقلیم آب و هوایی متنوع، قرار گرفتن در سه حوضه آبریز، داشتن سه اثر ثبت جهانی تخت سلیمان تکاب، قره‌کلیسا چالدران و کاروانسرای قطور خوی و تعدادی زیادی آثار ثبت ملی، آثار طبیعی مانند آبشار شلماش سردشت، تالاب بورالان، چشمه ثریا، تالاب کانی برازان مهاباد و … همگی نشان از ظرفیت بالای استان در حوزه گردشگری و تاریخی هستند.
رهبردین با بیان اینکه ریل‌گذاری و سیاست‌گذاری در حوزه جذب گردشگر در استان طبق آمار در مسیر درستی در حال تحقق است، اضافه کرد: امسال شاهد رشد ۴۷ درصدی ورود مسافر از پایانه‌های مرزی استان بودیم که همین موضوع نشان از ریل‌گذاری درست در این حوزه است. معماری فراتر از یک ساخت‌وساز معمولی بوده؛ این رشته در واقع استفاده از شاهکار‌های هنری بوده که با بهره‌گیری از این هنر می‌توان تفکر، هویت و بیشینه‌های تاریخی یک کشور را به جهانیان نشان داد.
وی با اشاره بر اینکه محوطه‌های تاریخی از عوامل مؤثر در جذب گردشگر است، بیان کرد: سبک معماری این محوطه‌ها برای بسیاری از گردشگران جذاب است و موجب علاقه‌مندی بیشتر آنها به بازدید از این بناها می‌شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی با قدردانی از دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه در برگزاری نخستین همایش ملی«نقش معماری و شهرسازی بر گردشگری شهرهای مرزی» مطرح کرد: برگزاری این گونه همایش‌ها و موضوعات مطرح شده در آنها می‌تواند منشأ خیر در حوزه معماری گردشگری باشد و نیز موجب شناساندن هر چه بیشتر آثار تاریخی آذربایجان غربی باشد.
دست بیعت شهرداری ارومیه و دانشگاه آزاد ارومیه
شهردار ارومیه هم گفت: بر اساس تفاهم‌نامه منعقد شده بین شهرداری ارومیه و دانشگاه آزاد اسلامی استان، شهرداری در حوزه معماری از پروژه‌ها و پایان‌نامه‌های مرتبط استقبال کرده و آماده عملیاتی کردن آن‌هاست.
حسین مهدی زاده اظهار کرد: چنگیزخان مغول پس از حمله به ایران، مغلوب تمدن و فرهنگ ایران شد و حکومت او نیز پُلی برای توسعه و پیشرفت فرهنگ و تمدن ایران در میان سایر ملل شد.
شهردار ارومیه اضافه کرد: ایران در دو مقطع تاریخی در برابر اسکندر مقدونی و چنگیزخان مغول شکست خورده است و در حالی که تسخیر شده بود، غنای فرهنگی و هنری‌اش آنچنان بالا بود که تمدن کشورهای متخاصم را در خود ذوب کرده و سبک پارتی هلنیسم را به وجود آورد و بعد‌ها سبک‌های جدیدی از معماری ایرانی_اسلامی نیز حاصل شد.
وی با بیان اینکه معماری نشان دهنده تمدن و فرهنگ کشور‌هاست، ادامه داد: صنعت گردشگری در یک کلام، یک ظرفیت مهم اقتصادی، اجتماعی، زیست محیط و حتی سیاسی و ایدئولوژیک است که می‌تواند پلی بین سایر حوزه‌ها باشد.
شهردار ارومیه تصریح کرد: امروزه سه رکن توسعه جوامع بر مبنای اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی تعریف می‌شود که صنعت گردشگری می‌تواند در این سه حوزه تبلور پیدا کرده و موجب هم‌افزایی بین این حوزه‌ها شود.
مهدی‌زاده با اشاره به اینکه صنعت گردشگری بعد از نفت و خودروسازی یکی از درآمدسازترین حوزه‌های اقتصادی است، افزود: توجه به گردشگری ضروری بوده و از طرفی نیز این صنعت، موجب شناساندن تمدن و فرهنگ ایران به سایر کشورها می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: ایران جزء پنج کشور برتر دنیا در حوزه برخورداری از آثار یونسکو و ۱۰ کشور دارای ظرفیت در حوزه جذب گردشگر است و آذربایجان غربی نیز از نظر داشتن جاذبه‌های تاریخی و گردشگری و داشتن ۶ پایانه فعال مرزی از جمله استان‌های دارای ظرفیت بالا در حوزه گردشگری است.
شهردار ارومیه با قدردانی از دانشگاه آزاد اسلامی ارومیه در برگزاری این همایش ملی بیان کرد: انتخاب نام همایش اقدامی هوشمندانه بود؛ چراکه در این همایش‌ها طرح‌های مختلف احصا شده و می‌تواند در راستای توسعه و رونق گردشگری مورد توجه قرار گیرد.
جایگاه دانشگاه در توسعه کشورها
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی با اشاره به عملکرد ۶ ماهه نخست سال جاری گفت: در ۶ ماهه نخست امسال شاهد رشد ۴۰ درصدی ورود اتباع خارجی از مرزهای استان و افزایش۳۸ درصدی اقامت در هتلها بودیم که نشان‌دهنده رونق و توسعه گردشگری در آذربایجان غربی است.
او با اشاره به جایگاه دانشگاه در توسعه کشورها اظهار کرد: دانشگاه باید به عنوان موتور محرکه کشور عمل کند که متاسفانه در کشور ما خیلی از دانشگاه‌ها به این وظیفه و مسئولیت اجتماعی عمل نکرده‌اند.
مرتضی صفری با بیان اینکه گردشگری به‌عنوان یک صنعت سبز امروزه سومین صنعت درآمدزا در دنیا است، افزود: گردشگری علاوه بر ایجاد اشتغال و درآمد موجب ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه می‌شود و حال خوب را برای مردم به ارمغان می‌آورد.
او با بیان اینکه دولت سیزدهم نسبت به خروج از اقتصاد نفتی و تقویت همکاری با کشورهای همسایه اهتمام ویژه‌ای دارد، ادامه داد: در این راستا استاندار آذربایجان غربی نیز با هدف تقویت دیپلماسی عمومی و ارتباط با کشورهای همسایه سفرهایی را به کشورهای هم‌مرز آذربایجان غربی از جمله ترکیه و اقلیم کردستان عراق داشته و نیز در آخرین مورد به سوریه سفر کرده است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی گفت: در تفاهم‌نامه‌های امضا شده در این سفرها توجه به توسعه و رونق گردشگری همواره از جمله بندهای مهم بوده که نشان از توجه ویژه استاندار آذربایجان غربی به این حوزه است.
صفری با بیان اینکه در آذربایجان غربی یک هزار و ۷۷۰ اثر ثبت ملی وجود دارد، تصریح کرد: این استان با داشتن پنج اثر ثبت جهانی از جمله اثر ثبت جهانی قره کلیسا چالدران تخت سلیمان تکاب، کلیسای زور زور ماکو، آیین مذهبی بادراک و کاروانسرای شاه عباسی قطور خوی از جمله استان‌های غنی کشور از حیث داشتن بیشترین اثر ثبت جهانی است.
او با بیان اینکه گردشگران به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که برای جذب هر کدام از آنها باید برنامه‌ریزی خاصی انجام داد، تصریح کرد: برای این منظور برای جذب گردشگران خاص و افراد علمی می‌توان نسبت به مرمت و احیای بناها و محوطه‌های تاریخی اقدام کرد چرا که معماری و هویت این بناهای تاریخی برای آنها از اهمیت زیادی برخوردار است.
صفری تصریح کرد: توسعه و رونق گردشگری نیازمند فراهم کردن شرایط و امکانات از جمله تقویت زیرساخت‌ها از جمله ساخت جاده، برقراری پرواز داخلی و خارجی، راه‌اندازی قطار، راه‌اندازی اینترنت پرسرعت،ایجاد و احداث مراکز تفریحی و گردشگری است که به فراهم کردن این شرایط می‌توان به توفیقات خوبی رسید.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی اظهار کرد: همچنین با هدف توسعه و رونق گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در تلاش است تا ورود گردشگران خارجی به کشور را با حذف روادید و کاهش بروکراسی‌های اداری تسهیل کند.
صفری با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری شهرستان‌های میرآباد و سردشت گفت: در سفر اخیر به این شهرستان‌ها که در معیت استاندار آذربایجان غربی انجام شد، مشاهده ظرفیت‌های گردشگری این شهرستان‌ها از جمله طبیعت بی‌نظیر، جنگل، آب و هوای خوب، تولید انواع محصولات کشاورزی، آبشارها و رودخانه‌های خروشان برای همه بسیار جذاب بود و بی‌شک اگر بتوانیم ظرفیت‌های بالقوه این منطقه را فعال کنیم برای حداقل افرادی زیادی در این شهرستان اشتغال ایجاد خواهد شد.
او در پایان اظهار کرد: میراث‌فرهنگی آذربایجان غربی همچنین از سرمایه‌گذاری در مسیر قطور_خوی حمایت می‌کند و این مسیر در آینده نزدیک به یکی پرتردد ورود و خروج مسافران داخلی و خارجی خواهد شد.
معماری خانه‌های قدیمی که یک طبقه و دارای حیاط بودند
معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه گردشگری یک سیر در برون است که منجر به سیر در درون می‌شود، عنوان کرد: بسیاری از بزرگان پس از سفر و بازگشت از آن به آدم‌های متفاوتی تبدیل شده که برای نمونه می‌توان به افرادی مانند ناصرخسرو، سعدی و حافظ اشاره کرد و اکنون نیز سفر رفتن موجب ایجاد تغییر و تحول در افراد می‌شود.
محمد هادی همایون عنوان کرد: معماری خانه‌های قدیمی که یک طبقه و دارای حیاط بودند در واقع مصداق یک سفر به عالم دنیوی هستند. خانه‌هایی که با دیوار و پشت‌بام محصور شده در واقع جز کوچکی از عالم دنیوی است که پنجره رو به حیاط آنها مانند دروازه‌ای به عالم برزخ بوده که با نگاه از آن یک زندگی ملکوتی را در حیاط تجربه کرده و شب خوابیدن در پشت‌بام آن خانه‌ها به مانند آزادی از عالم دنیوی و تجربه حسی مانند عالم جبروت و بهشت دارد.
معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی اضافه کرد: شهر‌ها در گذشته بر اساس ویژگی آنها نام‌گذاری می‌شدند به‌عنوان نمونه ارومیه برگرفته از آور شهر آب است که در معماری بناها نیز از این کارکرد و ویژگی‌ها بهره گرفته و برای این منظور، معماری مساجد با خانه‌های معمولی تفاوت دارد.
همایون با اشاره بر اینکه مرز یک ایستگاه برای افزایش تردد بوده و به معنای کنترل تردد نیست و مرز‌ها باید رفت‌وآمد‌ها را تسهیل کنند، افزود: قرار گرفتن آذربایجان غربی در یک منطقه هم‌مرز با سه کشور خارجی که دارای فرهنگ مشترکی هستند ویژگی منحصربه‌فرد بوده و مایه مباهات است که با بازگشایی مرز تمرچین پیرانشهر، این استان نیز در مسیر پیاده‌روی اربعین حسینی قرار گرفته و موجب تقویت ارتباط بین مردمان دو سوی مرز شده است.
