آوای مرز : یک سال از صدور قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت در ٢۹ تیر ۱۳۶۶، گذشته بود؛ قطعنامه ایی که در خصوص به کار بردن سلاحهای شیمیایی و حمله به مناطق مسکونی و غیر نظامی نگران بود، اما ساعت ۲:۴۵ دقیقه بامداد روز سهشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۶۷ زمانی که مردم شهر اشنویه در خواب بودند، هواپیماهای «گاگارین» رژیم بعث عراق که با خود بمبهای شیمیایی حمل میکردند، بر آسمان شهر ظاهر شده و ۸ محله مسکونی در سمت غرب و جنوب غربی شهر را با گازهای خردل و اعصاب مورد هدف قرار دادند.
آمار مصدومان شیمیایی این شهر نیز همانند فاجعه بمباران شیمیایی سردشت چندان دقیق نیست اما هیئتی که از سازمان ملل متحد به اشنویه سفر کرده بود، تعداد مصدومان شیمیایی را ۲ هزار ۶۲۰ نفر اعلام کرد و در قطعنامه ۶۱۲ شورای امنیت برای نخستین بار رژیم بعث عراق به خاطر بکارگیری سلاح شیمیایی محکوم شد.
پس از این بمباران شیمیایی با توجه به اینکه قطعنامه صلح بین دو دولت امضا شده بود و هرگونه تجاوز و حمله نظامی با مفاد قطعنامه صلح مغایرت داشت، برای نخستین بار هیاتی از سازمان ملل متحد به همراه جمعی از خبرنگاران رسانههای بینالمللی برای بررسی ادعای ایران در این خصوص به اشنویه سفر کردند.
پائولو چیاناتینو، خبرنگار کانال اول تلویزیون ایتالیا نیز پس از بازدید از اشنویه بمباران شده گفت: «با مشاهداتی که امروز من داشتم بکارگیری سلاحهای شیمیایی واقعاً وحشتناک و تکاندهنده است من مشاهدات خود را همراه با فیلم به جهانیان عرضه خواهم کرد ولی باید بکارگیری سلاحهای شیمیایی هرچه سریعتر محکوم و منع شود».
امروز، ۳۶ سال از آن جنایت می گذرد و بهرغم اسناد رسمی موجود و گزارش هیأت ناظر بر آتشبس سازمان ملل متحد در باب استفاده صدام حسین، از بمب شیمیایی خردل در بمباران اشنویه، متأسفانه هنوز حقِ رویدادِ شیمیایی شدن این شهر آنچنان که باید و شاید ادا نشده است. این روز نه جایی در تقویم ملی ایران دارد و نه در سالروز این رویداد شوم ، که سند مظلومیت این شهرستان کوچک مرزی است یادواره و یادبودی برگزار می شود.
پایتخت گیلاس ایران در نیمه شب هنگامی که مردم در خواب بودند، شیمیایی شد و اکنون با گذشت نزدیک به ۴ دهه، یاد این جنایت رژیم بعث علیه مظلومیت مردم ایران در غبار فراموشی قرار گرفته است