آوای مرز / عبدالسلام معروفی: مرکز آمار ایران در گزارش قابل تامل و تاسفی به آخرین وضعیت استان های کشور در حوزه فلاکت ، تورم و بیکاری اشاره کرد و دهه ۹۰ را دهه مرگ خاموش اقتصاد و افزایش بی رویه تورم و بیکاری و افزایش فلاکت بار اوضاع معیشتی مردم عنوان کرده است.
شاخص فلاکت، مقیاسی است که رفاه جامعه را اندازهگیری میکند؛ بنابراین میتوان این شاخص را یکی از مهمترین معیارهای سنجش عملکرد دولتها در نظر گرفت.
از آنجایی که با افزایش میزان شاخص فلاکت، رفاه جامعه مستقیم تحت تاثیر قرار می گیرد؛ بنابراین می توان این شاخص را یکی از مهم ترین معیارهای سنجش عملکرد دولت ها و بقای آنان نیز در نظر گرفت. هر چه مقدار عددی این شاخص کمتر باشد، رفاه مردم بیشتر است و این نشان دهنده عملکرد مناسب تر دولت هاست و برعکس هر چه مقدار عددی این شاخص بیشتر باشد، به این معناست که سطح رفاه مردم کاهش یافته و در نتیجه عملکرد دولت ها در اینگونه مواقع زیر سوال خواهد رفت.
برخی اقتصاد دانان عقیده دارند شاخص فلاکت دارای رابطه مستقیمی با جرم و جنایت در جامعهاست و روند تغییر این شاخص با فاصله حدود یک سال در شاخص جرم و جنایت تأثیر میگذارد، برعکس شاخص فلاکت، شاخص ناامیدی که به اثر شاخص سهام بر نرخ خودکشی دلالت دارد وقفه زمانی کوتاهتری میان دو نرخ را در نظر میگیرد.
همان گونه که عنوان شد شاخص فلاکت از مجموع دو نرخ بیکاری و تورم به دست می آید. نمودار زیر نشان می دهد که عمده دلیل افزایش شاخص فلاکت در دوره مذکور، رشد نرخ تورم در این سال ها بوده است، چرا که نرخ بیکاری در این دوره روند کاهشی را طی نموده است.
بعد از اعمال تحریم ها علیه کشورمان، نرخ دلار رو به افزایش نهاد و روند صعودی به خود گرفت. این موضوع باعث شد تا قیمت ها در اقتصاد واردت محور ایران، روند صعودی را طی نمایند.
از سوی دیگر، افزایش قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی کالاهای ایرانی را برای همسایگان ایران بیش از پیش ارزان تر کرد و همین موضوع مزیت صادرات کالاها نسبت به توزیع داخلی آن ها را افزایش داد.
افزایش بی رویه صادرات به کمبود کالا در بازارهای داخلی و به نوعی ایجاد مازاد تقاضا دامن زد و همین عامل دیگری بر رشد قیمت کالاها بود.
بنابراین افزایش نرخ تورم نیز از دو ناحیه افزایش نرخ دلار و صادرات بی رویه کالا و کمبود در بازارهای داخلی و ایجاد مازاد تقاضا رخ داد.
آذربایجان غربی با داشتن حدود ۱۰۰۰ کیلومتر مرز مشترک شمال غربیترین استان ایران و دارای آبوهوای معتدل، نیمهخشک و نیمه مرطوب کوهستانی تحت تأثیر جریانهاى مرطوب اقیانوس اطلس و مدیترانه میباشد و این استان بدون احتساب مساحت دریاچه ارومیه، با ۳۷۴۱۱ کیلومترمربع وسعت، بیش از ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر را در خود جایداده است.
این استان با ۳ کشور خارجی آذربایجان، ترکیه و عراق مرز مشترک آبی و خاکی دارد و از طرفی در همجواری کشور چهارم یعنی ارمنستان با فاصله اندک ۱۵ کیلومتری قرارگرفته است و از این منظر منحصربهفردترین استان ایران با شرایط خاص مرزی و جغرافیایی است ، بهطوریکه با ۳/۲ درصد از خاک کشور، حدود ۱۶ درصد از مرزهای خشکی ایران با کشورهای همسایه را به خود اختصاص داده است.
همچنین ظرفیتها و پتانسیلهای بخش کشاورزی ، ظرفیتها و پتانسیلهای بخش صنعت و معدن و ظرفیتها و پتانسیلهای بخش گردشگری ، همسایگی با ۳ کشــور عراق، تـرکیه و آذربـایجان و همجواری با ارمنستان با فاصله ۱۵ کیلومتر ، در اختیار داشتن مبادی ورود و خـروج مرزی (پلدشت، بازرگان، سرو، رازی و پیرانشهر) و بهرهمندی از ۷ بازارچه و ۹ گمرک در مرز مشترک با ۳ کشور مذکور ، عبور تنها راه ترانزیتی جادهای و راهآهن کشور به ترکیه و اروپا از استان و استقرار بر روی کریدور شرقی و غربی ، عبور خط لوله گاز ایران- ترکیه- اروپا از استان برای صدور و تزانزیت نفت و گاز ، وجود فرودگاه بینالمللی ارومیه و فرودگاه خوی و فرودگاه ماکو ، وجود منطقه آزاد تجاری- صنعتی ماکو، منطقه ویژه اقتصادی سلماس و سرو و دهها امکانات خدادادی دیگر تنها بخشی از استانی می باشد که در بدترین شرایط اقتصادی کشور از لحاظ فلاکت ، تورم و بیکاری قرار دارد و با نهایت تامل در رتبه اول ایران جای گرفته است.
پس با این تفاسیر و احوال و با توجه به شرایط نامناسب استان در حوزه اقتصادی و سطح رفاه مردم و شاخص فلاکت ، بدون شک مدیریت جدید برای پر کردن خلاهای پیش رو مسیر سختی را در پیش دارد و باید بصورت جهادی و با استفاده از همه ظرفیت های موجود از منابع ملی و استانی و توان سرمایه گذاری و نیروهای انسانی مستعد و توانمند در سطح ملی و استانی بدون هدررفت زمان و هزینه های اضافی تلاش کند تا این نقصان و فاصله به حداقل رسیده و شاخص فلاکت به پایین تر میزان خود برسد و نرخ بیکاری و تورم هم به تبع آن کاهش یابد و رفاه مردم در حوزه های مختلف ارتقا یابد تا با همت همگانی شاهد بازگشت به روزهای خوش گذشته و با بهره گیری از همه امکانات موجود باشیم.