آوای مرز : آذربایجان‌غربی در حالی وارد سال آبی جدید شد که میزان ذخیره آب در پشت سدهای این استان در مقایسه با سال قبل ۲۱ درصد و میزان بارش‌های سال آبی گذشته نیز ۲۳ درصد کاهش پیدا کرده است. به گزارش ایرنا، بحث آب در آذربایجان‌غربی به سبب قرار گرفتن دریاچه ارومیه به عنوان نگین آبی غرب کشور در دهه اخیر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده و این استان با داشتن ۱۶ سد در حال بهره‌برداری و چند رودخانه پرآب ارس، زرینه و سیمنیه‌رود به سرزمین سدها و رودخانه‌های پرآب شهرت پیدا کرده است.
رودخانه‌ها و سدهای آذربایجان‌غربی هر سال با بارش‌های پاییزی احیا می‌شود و سدهای پر آب استان که بخش آب شرب و کشاورزی را تامین می‌کنند، ذخیرگاه بسیار خوبی برای این مایه حیاتی هستند.
اما امسال با گذشته ۲۰ روز از پاییز، میزان بارش‌های سالانه بسیارکم و تنها به رگبارهای بارانی در برخی مناطق شمالی مختص شده و چشم‌انداز خوبی در زمینه بارش‌های مناسب و قابل لمس در استان تا دهه پایانی مهر وجود ندارد.
این کاهش بارندگی مهر ماه در آذربایجان‌غربی در حالی است که ذخیره آب پشت سدهای آذربایجان‌غربی هم در مقایسه با پارسال کاهش ۲۱ درصدی دارد به‌طوری که حجم کنونی آب پشت سدهای استان ۲۰۵ میلیون متر مکعب از پارسال کمتر است.
کاهش ۲۰۵ میلیون متر مکعبی آب سدهای آذربایجان‌غربی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی گفت: ذخیره آب پشت سدهای استان ۲۰۵.۵ میلیون متر مکعب و در حدود ۲۱ درصد در مقایسه با پارسال کاهش پیدا کرده است.
اتابک جعفری اظهار داشت: هم‌اکنون در مجموع ۷۸۶ میلیون متر مکعب آب در پشت سدهای استان ذخیره شده در حالی که سال گذشته این مقدار ۹۹۱.۵ میلیون متر مکعب بود.
وی اضافه کرد: هم اکنون سد شهیدکاظمی بوکان با حجم آب ۲۱۴ میلیون مترمکعب پرآب‌ترین سد استان است و سدهای آغ‌چای با حجم آب ۱۶۲.۵ میلیون مترمکعب، شهرچای با حجم ۱۱۰ میلیون مترمکعب و سد مهاباد با حجم ۸۲ میلیون مترمکعب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی گفت: در بین سدهای استان سدهای ارس ۲ و قیقاج با حجم آب یک میلیون متر مکعب کمترین ذخیره آب را دارند و سدهای کرم‌آباد ۲ با حجم ۲ میلیون متر مکعب و سد دریک با ۶.۶ میلیون مترمکعب و سد شهید قنبری با حجم آب هفت میلیون متر مکعب به ترتیب کم‌آب‌ترین سدهای استان در سال آبی جاری هستند.
وی افزود: حجم آب سدهای سیلوه با ۶۶ میلیون متر مکعب و شهید قنبری با هفت میلیون متر مکعب در مقایسه با پارسال افزایش پیدا کرده و حجم آب سد حسنلو در هر ۲ سال متوالی ۲۵ میلیون مترمکعب ثبت شده است.
جعفری افزود: در حال حاضر ۱۵ سد در آذربایجان‌غربی فعال است که حدود ۶۰ درصد حجم کل آنها در چهار سد شهید کاظمی بوکان، آغ‌چای، شهرچای ارومیه و سد مهاباد ذخیره می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی گفت: متوسط بارش‌های سالانه استان در حدود ۳۵۹ میلی‌متر است و با توجه به مساحت ۳۷ هزار کیلومتر مربعی استان، حجم آب‌های سطحی، ورودی و تجدیدپذیر منابع زیرزمینی استان در مجموع هشت میلیارد و ۳۳۸ میلیون متر مکعب برآورد می‌شود.
جعفری اظهار داشت: از مجموع حجم آب‌های استان، چهار میلیارد و ۷۴۶ میلیون متر مکعب منابع آبی سطحی تولیدی (حاصل از بارش‌ها)، یک میلیارد و ۷۲۶ میلیون متر مکعب حجم آب‌های ورودی (بارش‌های خارج از استان) و یک میلیارد و ۸۶۵ میلیون متر مکعب حجم آب تجدیدپذیر منابع زیرزمینی استان است.
وی اضافه کرد: آذربایجان‌غربی دارای ۲۳ محدوده مطالعاتی، ۲۸ دشت و ۳۵ آبخوان است که از این تعداد به دلیل افت تراز سطح آب در طی سال‌های متوالی، ۲۷ آبخوان استان (دارای بیلان آب منفی) ممنوعه اعلام شده است.
کاهش ۲۳ درصدی بارش‌های سال آبی گذشته در آذربایجان‌غربی
در سال آبی گذشته (۱۳۹۸- ۱۳۹۹) در مجموع ۳۷۵ میلی‌متر بارندگی در آذربایجان‌غربی ثبت شده که در مقایسه با سال آبی قبل از آن ۲۳ درصد کاهش و در مقایسه با ۳۴۰ میلی‌متر میانگین بلندمدت بارش‌های این استان ۱۰ درصد افزایش نشان می‌دهد.
رییس اداره هواشناسی مهاباد گفت: در سال آبی گذشته (۱۳۹۸- ۱۳۹۹) در مجموع ۳۷۵ میلی‌متر بارندگی در آذربایجان‌غربی ثبت شده است که در مقایسه با سال آبی قبل از آن ۲۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.
اردلان محمدپور اظهار داشت: میانگین بارش‌های سال ( ۱۳۹۷- ۱۳۹۸) در آذربایجان‌غربی ۴۸۶.۸ میلی‌متر ثبت شده و میانگین بلندمدت بارش‌های این استان ۳۴۰ میلی‌متر است که بارش‌های آذربایجان‌غربی در مقایسه با میانگین بلندمدت آن ۱۰ درصد افزایش نشان می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه سال آبی از اول مهر هر سال شروع و به ۳۱ شهریور سال بعد ختم می‌شود، اضافه کرد: سردشت و پیرانشهر به ترتیب با ۸۲۳.۳ میلی‌متر و ۷۴۲.۹ میلی‌متر بارندگی پربارش‌ترین شهرستان‌های آذربایجان‌غربی بودند و در همین مدت پلدشت با ۲۴۰ میلی‌متر و چایپاره با ۲۶۸ میلی‌متر کم‌باران‌ترین شهرهای استان بودند.
رییس اداره هواشناسی مهاباد افزود: در سال آبی گذشته ۳۴۸.۲ میلی‌متر بارندگی در مرکز استان (ارومیه) ثبت شد که این مقدار بارش در مقایسه با ۴۹۴ میلی‌متر بارندگی سال قبل از آن ۳۰ درصد کاهش یافته و در مقایسه با ۳۳۶.۵ میلی‌متر میانگین بارندگی بلندمدت این شهرستان سه درصد افزایش یافته است.
وی اضافه کرد: در این مدت ۴۵۷.۹ میلی متر بارندگی نیز در مهاباد گزارش شده است که در مقایسه با ۶۵۵.۴ میلی‌متر سال قبل از آن، ۳۰ درصد کاهش و در مقایسه با ۴۱۲.۶ میلی‌متر میانگین بارندگی بلندمدت ۱۱ درصد افزایش یافته است.
اداره کل هواشناسی آذربایجان‌غربی دارای ۱۸ ایستگاه هواشناسی اصلی و تکمیلی و بیش از ۱۲۰ ایستگاه باران‌سنجی و اقلیم‌شناسی است که از ایستگاه‌های هواشناسی استان، ۹ ایستگاه اصلی (سینوپتیک) و ۹ ایستگاه هم تکمیلی هستند.
بحث بارش‌ها و آب ذخیره شده در پشت سدهای آذربایجان‌غربی با توجه به تامین آب شرب بسیاری از شهرهای استان و آب مورد نیاز ۱۱۳ هزار و ۱۰۶ هکتار از مزارع آذربایجان‌غربی در قالب شبکه آبیاری و زهکشی استان از سدها تامین می‌شود.
طبق برنامه‌ریزی‌ها شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان‌غربی در سال آبی گذشته در مجموع ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب آب از سدهای آذربایجان‌غربی رهاسازی شد که سهم دریاچه ارومیه یک میلیارد و ۴۲۵ میلیون متر مکعب و سهم بخش کشاورزی استان از این مقدار در حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب است.
مسوولان آذربایجان‌غربی با توجه به کاهش ۲۱ درصد ذخیره آب سدها و کاهش ۲۳ درصد بارش‌های استان، باید در سال آبی جاری چشم‌انداز متناسب با این شرایط را برای رهاسازی آب از سدهای استان را مدنظر داشته باشند.
