آوای مرز : نایب رئیس هیئت رئیسه کمیسیون تحقیق و تفحص از ستاد احیای دریاچه ارومیه احیای دریاچه با انتقاد از ایرادات مطالعه و ساخت سد کانی سیب پیرانشهر و تونل انتقال آب، گفت: سد کانی سیب دارای اشکالاتی است که امید به احیای دریاچه به واسطه آن کم است و با ترک برداشتن بخشی از تونل انتقال آب، تونل کوچکتری احداث کرده‌اند و همین مسئله منجر به کاهش حجم انتقال آب آن شده است. در واقع اگر سال آبی خوب باشد، حدود ۱۰۰ میلیون مترمکعب و حدود یک ششم از آب پیش بینی شده آن را بهره برداری کنیم.
به گزارش کردپرس، جلال محمودزاده در مورد اندازه آب جاری شده از کانال کانی‌سیب به سمت دریاچه ارومیه؛ گفت: کانی سیب و رودخانه زاب حدود یک میلیارد مترمکعب آورده آب خواهند داشت؛ اما ظرفیت سد کانی سیب به تنهایی حدود ۲۲۰ میلیون متر مکعب است که از این رقم حدود ۱۱۰ میلیون متر مکعب آن قابل برداشت است.
نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی افزود: با احداث سد کانی سیب مقرر شد حدود ۶۰۰ میلیون متر مکعب از آب آن به سمت دریاچه ارومیه جاری شود اما به علت نیمه تمام بودن طرح انتقال آب از کانی سیب قرار شد حدود ۱۸۰ میلیون متر مکعب آب از رودخانه «بادین آباد» به سد کانی سیب انتقال داده شود که متاسفانه این پروژه حدود ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی را به دنبال داشته است با این اعداد و ارقام مشخص شده که حدود ۸۰ درصد این انتقال آب هنوز جاری نشده است و همچنین قرار بود ۱۲۰ میلیون متر مکعب از رودخانه«خرپاپ» به سد کانی سیب انتقال داده شود که متاسفانه این پروژه هم هنوز از پیشرفت فیزیکی لازم و کافی برخوردار نبوده است. در حال حاضر اگر منابع آبی کافی باشد حداکثر حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب در سال از کانی سیب به دریاچه ارومیه می‌توان انتقال داد.
سد کانی سیب دارای ایراد است
عضو هیات رئیسه کمیسیون کشاورزی مجلس، در مورد انتقال ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب از کانی سیب به دریاچه ارومیه؛ یادآور شد: طبق اخبار منتشر شده از وزارت نیرو قرار بود حدود ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه با اجرای تونل کانی سیب در ماه‌های آتی منتقل شود که امروز این رقم به ۳۰۰ میلیون متر مکعب کاهش داشته است؛ متاسفانه سد کانی سیب دارای ایرادات و اشکالاتی است که امید به احیای دریاچه به واسطه آن کم است.
مطالعات کارشناسی کانی سیب تغییر کرد
نایب رئیس هیئت رئیسه کمیسیون تحقیق و تفحص از ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان بخشی از ایرادات سد کانی سیب؛ یادآور شد: زمانی که سد کانی سیب در سال ۹۰ مورد مطالعه قرار گرفت در تراز ۱۳۷۲ بود اما امروز که به بهره برداری رسیده است در تراز ۱۳۶۹ قرار دارد، از انتقال ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب خبری نیست چرا که سایر پروژه‌ها تکمیل نشده اند.
تغییر قطر کانی سیب در انتقال آب تاثیر می‌گذارد
او با تاکید به اینکه قطر تونل کانی سیب را کوچک در نظر گرفته اند؛ تصریح کرد: به دلیل ترک برداشتن بخشی از تونل؛ در داخل کانی سیب تونل دیگری احداث کرده‌اند که منجر به کوچکی قطر تونل در انتهای آن شد یعنی کانال کانی سیب با قطر۶/۵ متری به ۴/۵متر کاهش پیدا کرده است که همین مسئله منجر به کاهش حجم انتقال آب آن شده است وهمین مسئله آب ورودی به کانال‌های رو باز و رودخانه فصلی که به سمت دریاچه جاری می‌شود را کاهش داده است.
اراضی اطراف کانال کانی سیب چرا توسط دولت خریداری شد؟
محمودزاده با اشاره به خرید اراضی کشاورزی اطراف کانی سیب، گفت: دولت حدود ۳۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی را از کشاورزان اطراف سد کانی سیب خریداری و تحت تملک خود درآورده است که نیازی به خریداری آنها توسط دولت نبوده، چرا که هیچکدام از این اراضی زیر آب نرفته‌اند و فقط هزینه بیت المال بوده که در این راستا صرف شده است. با تمام تلاش‌های صورت گرفته تا پایان سال تنها حدود ۸۰ میلیون متر مکعب می توان آب از طریق کانی سیب به دریاچه انتقال دهند.
آبگیری شتابزده سد کانی سیب/ تیرهای برق بدون اینکه تخلیه شوند زیر آب رفتند!
عضو کمیسیون کشاورزی در مجلس شورای اسلامی؛ در ادامه اظهار داشت: مطالعات کارشناسی سد کانی سیب بنا به دلایلی نامعلوم تغییر پیدا کرد از همه مهمتر در نظر بگیریم این سد به صورت شتابزده به بهره برداری و راه اندازی شد به گونه‌ای که بسیاری از بناهای احداثی قبلی وتیرهای برق بدون اینکه تخلیه شوند در داخل حوضچه سد زیر آب رفته که بعد از کاهش حجم آب سد خود را نشان می‌دهد در صورتی که این تخلیه و پاکسازی حوزه سد باید قبل از آبگیری آن صورت می‌پذیرفت.
احیای دریاچه ارومیه تنها به واسطه سد کانی سیب امکان پذیر نیست
نماینده مجلس یازدهم با انتقاد از سدسازی‌های متعدد در بالادست سد کانی سیب ، یادآور شد: در بالای سد کانی سیب، سد گرده بن احداث شده است که تنها فقط ۳۰ درصد آن به اتمام رسیده در صورتی که احداث چنین سدی اصلا نیاز نبوده است چون حوضه‌آبریز سد کانی سیب بوده و آب در نهایت به حوزه کانی سیب جاری می‌شود؛ در سدهای کانی سیب، گرده بن و خُرنج هزینه‌های کلانی صرف تجهیز کارگاه و ساخت ساختمان‌های تشریفاتی از جمله سالن اجتماعات، جلسات و…. شده است در صورتی که همه این هزینه‌ها می‌توانست در یکجا باشد، چون تمام این پروژه‌ها با هدف احداث سد کانی سیب و انتقال آب جهت احیای دریاچه ارومیه شکل گرفته است.
عضو مجمع نمایندگان استان آذربایجان غربی در مجلس شورای اسلامی در ادامه احیای دریاچه شور آذربایجان غربی را تنها به واسطه کانی سیب امکان پذیر ندانست و گفت: ما می‌توانیم از کانی سیب حداقل بهره برداری کنیم به بیانی نهایتا هر ساله ۸۰ میلیون متر مکعب و حداکثر اگر سال آبی خوب باشد حدود ۱۰۰ میلیون مترمکعب حدود یک ششم از آب پیش بینی شده آن را بهره برداری کنیم؛ اگر به جای هزینه‌های اضافی همچون ساخت سد” گرده بن” روی آبیاری مدرن سرمایه گذاری می‌شد شاهد بهبود وضعیت دریاچه بودیم.
آبیاری مدرن مسیری برای احیای دریاچه ارومیه
او ادامه داد: دشت‌های پایاب استان آذربایجان غربی که در حوضه آبریز دریاچه هستند از دیگر مباحثی است که باید به صورت جدی به آن بپردازیم، در حال حاضر در حدود ۱۲ هزار هکتار از اراضی مهاباد که پایین دست سد و زیر کشت است و حدود ۷۰۰ هکتار در طول یک دهه زیر پروژه آبیاری مدرن قرار گرفته است، یعنی در فاصله زمانی یک دهه اخیر اگر همه اراضی پایین دست سد مهاباد آبیاری مدرن می شد به جای مصرف ۱۵۰ میلیون متر مکعب آب، نیاز به ۵۰ میلیون مترمکعب برای آبیاری اراضی کشاورزی داشتیم یعنی ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب صرفه جویی می کردیم .
حقابه رود ارس به دریاچه ارومیه به فراموشی سپرده شد!
محمودزاده با اشاره به حقابه رود ارس، تاکید کرد: مقرر بود سالانه حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب به عنوان حقابه رود ارس به دریاچه ارومیه وارد شود این مسئله به گونه‌ای فراموش شده که حرفی از این حقابه دریاچه ارومیه از رود ارس نمی‌زنند و وزارت نیرو چنان پرونده این مسئله را پنهان نموده که گویا چنین مهمی رخ نداده است و اصلا قرار نبود چنین مسئله‌ای رخ دهد.
نماینده مهاباد در مجلس یازدهم، با انتقاد از بی توجهی به هدایت پساب‌های شهری تصفیه شده تبریز، ارومیه و آذربایجان غربی به دریاچه ارومیه، تصریح کرد با انتقال پساب های تصفیه شده بخشی از نیاز آبی دریاچه ارومیه را تامین کرد همچنین وزارت نیرو می‌توانست به جای انتقال بخشی از آب زرینه رود به میزان ۳۰۰ میلیون متر مکعب به تبریز و بناب این مقدار آب را به دریاچه ارومیه اختصاص دهد که کمکی برای احیای دریاچه باشد و همچنین افزایش آبیاری مدرن بی تردید نقش پررنگی در کاهش بی آبی دارد.
عضو مجمع نمایندگان استان آذربایجان غربی در مجلس شورای اسلامی در پایان به خانه ملت بیان کرد: سد کانی سیب با تمام معایبی که به همراه داشته محاسنی همچون جلوگیری از هدر رفت آب، زمینه تقویت گردشگری، شیلات و کشاورزی و افزایش آب‌های زیرزمینی را در پیرانشهر به همراه داشته است از همه مهمتر مانع از خروج آب از کشور می‌شود./
