آوای مرز : اسمعیل نبی زاده، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد مهاباد در یادداشت پیش رو با اشاره به عدم اجرایی شدن تعهد دولتمردان برای ساخت مسکن و واگذاری زمین رایگان، از ضرورت بازنگری کلی برای طرح های ساخت مسکن و خانه دار شدن نیازمندان خبر می دهد.
یکی از نظریه های کلاسیک و بنیادین غرب که در مواجهه با رکود اقتصادی در مدیریت روابط انسانی بسیار مورد توجه است، نظریه آبراهام مازلو است. بر اساس این نظریه که بعدا به صورت هرم از طرف ایشان ارایه شد(و پس از ایشان فرزندش نیز آن را کمی توسعه داد ) نیازهای انسان به نیازهای زیستی ، امنیتی ، احترام و خودشکوفایی تقسیم می گردد .
هر کدام از این نیازها یک سطح یا پله از این هرم را تشکیل می دهند. آنچه در سال های اخیر با تحریم های ظالمانه آمریکا بر مردم ایران ، تاثیر تش بیشتر از همه نمایانگر است ، افزایش تورم، کاهش ارزش پول ملی، افزایش نرخ بیکاری (خصوصا قشر تحصلیکرده) ، کاهش دسترسی به دارو و کاهش ساخت و ساز و سرمایه گذاری در بخش مسکن است.
با افزایش جمعیت و غفلت از ساخت مسکن در برخی از دولت های قبل و خروج آمریکا از برجام ، رخدادهای طبیعی مانند زلزله ، افزایش قیمت مصالح ساختمانی رکود اقتصادی همگام با تورم ، خانواده های بدون مسکن را با تلی از مشکلات مواجه ساخت. اجاره نشینی پشت بام ، زاغه نشینی ، کانکس نشینی و چادر نشینی در پارک ها و معابر از جمله آنهاست.
تغییر و تحول در دولت و سپردن سکان مدیریت به دست دولت سیزدهم با خزانه ی اندک ، زمینه ی انفجار کمبود در بخش مسکن را فراهم کرد. شایعه خریداری مسکن توسط برخی بنگاه های دولتی نیز مشکلات را چندان مضاعف نمود و باعث افزایش قیمت اجاره در بین مستاجران شد. تعهد دولتمردان یکی پس از دیگری برای ساخت مسکن و واگذاری زمین رایگان نیز تا کنون مرهم التیام بخش این زخم کهنه نشده است. شاید اغراق نباشد که گفت بخشی از هنجارها و ناهنجارهای تولید شده چند ماه اخیر ناشی از مسکن باشد ، البته برای صحت و سقم آن نیاز به تهیه طرح تحقیقی و پرسشنامه های دقیق در بین حادثه دیدگان است. اینکه یک فرد نوجوان، براحتی با یک توئیت ، یک فیلم در فضای مجازی دچار التهاب فکری می شود قطعا با فردی متاهلی نیز که متشابها گرفتار می گردد ، فرق دارد.
آبراهام مازلو ایجاد هر کنش در مقابل امکانات را نیاز می داند که سبب ایجاد انگیزه می گردد. نیاز به خواب ،پوشاک و مسکن در هرم مازلو جزو نیازهای فیزیولوژیک یا زیستی و در سطح اول قرار می گیرد. براساس نظریه مازلو ، نیازمندان تا رفع نیاز خویش پیگیر می شوند و دست بردار نخواهند شد. برای مثال او چنین استدلال می کند یک بچه تشنه در بیابان تا رفع عطش به دنبال آب می رود حتی اگر در کورسویی سراب ببیند. برای چنین بچه ای یک جرعه آب ، هدیه ای گرانبهاست.
نظریه مازلو بیش از آنکه تحکیم حاکمیت را تقویت کند ، به صلح درونی و آرامش و سلامت روان جامعه می اندیشد. بنابراین جا دارد که حاکمیت این نیاز مهم جامعه را در شرایط کنونی فراموش نکند بلکه برای تامین آن شبانه روز پیگیر شود و با طرح واگذاری زمین مناسب برای ساخت مسکن به شرکت های مطمئن و متعهد، زمینه خانه دار شدن اقشار نیازمند را فراهم کنند.
هرچند دولت سیزدهم با اعلام ثبت نام در طرح مسکن ملی گام ابتدایی را برداشت ولی برای سرعت بخشیدن به ساخت و ساز مسکن نیازمند تسریع در فراهم کردن زیرساخت ها است، برخی از بانک ها از اختصاص حتی ۲۰ درصد منابع خود برای ساخت مسکن امتناع می کنند و مشخص هم نیست قوه مقننه در کجای این بحران حاضر به مداخله است؟
از طرفی برخی از اقشار که با هزاران بدبختی آورده ای داشتند و در طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کردند اما اجاره سنگین و ودیعه آنان را مجبور به فروش امتیاز کرده است و اکنون بسیاری از این امتیازات به دست سوداگران افتاده است. بنظر می رسد تعلل در ساخت و کمبود آورده ، طرح نهضت ساخت مسکن ملی را دچار مشکل می کند ، لذا لازم است یک بازنگری کلی انجام شود و از طرح های ساخت مسکن توسط شرکت های سرمایه گذار با تقبل هزینه توسط دولت به عنوان یک طرح مطمئن برای خانه دار شدن نیازمندان بهره جست ، چرا که بسیاری از خانوارها گرسنگی را بر مستاجری در شرایط کنونی ترجیح می دهند.