آوای مرز : سال پر تلاطم اقتصادی۹۸ را در حالی آغاز کردهایم که دولت برنامههای جدی برای اصلاح سیستم بانکی را رقم زده و به گفته دولتمردان گام دوم برای اصلاح نظام بانکی آغاز شده است.
حسن روحانی رییس جمهوری در واپسین روزهای سال گذشته برای اولین بار خبر از ادغام تعدادی از بانکها داد و بر این اساس قرار است به زودی شاهد تغییر تابلوها و نام برخی از بانکها در بانک سپه به عنوان یکی از بزرگرین بانک های کشور و بانک نیروهای مسلح باشیم.
روحانی هفتم اسفندماه گذشته در مجمع بانک مرکزی اعلام کرد که بانک مرکزی باید نظارت بر بانکها را افزایش دهد و تصمیمات نیز بر اساس چارچوبهای تعیین شده اجرا شود. مردم باید بدانند که همزمان با فشارهای اقتصادی دشمن، اصلاح بانکها را نیز انجام دادیم که دستاورد بزرگی را در جهت سالم سازی فضای فعلی شکل داده است.
رییس جمهور تاکید کرد: بزودی چند بانک نیروهای مسلح با هم ادغام میشوند و در نظر داریم این مسئله تا پایان سال انجام شود و مصوبات آن انجام شده و در اختیار بانک مرکزی قرار گرفته که باید نهایی و عملیاتی شود.
پس از آن بانک مرکزی در یازدهم اسفندماه سال گذشته اطلاعیهای با مضمون ادغام بانکهای وابسته به نیروهای مسلح صادر و طی آن اعلام کرد که بر اساس مصوبات شورای پول و اعتبار و شورای عالی هماهنگی اقتصادی (سران سه قوه) در ارتباط با ادغام بانکها و موسسه اعتباری وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه، این مهم با اتخاذ تمهیدات مناسب و اطمینان بخش برای مشتریان، سپردهگذاران، سهامداران، کارکنان و سایر ذینفعان مدنظر قرار گرفته و پس از انجام بررسیهای کارشناسی گسترده با حضور نمایندگان دستگاههای ذیربط، برنامهای جامع، هماهنگ و موثر در مسیر اصلاح نظام بانکی کشور و ساماندهی بازار پول تدوین شده است.
بر این اساس، با هدف متمرکز کردن توانمندی و ظرفیت بانکهای انصار، قوامین، حکمت ایرانیان، مهر اقتصاد و موسسه اعتباری کوثر در قالب یک بانک واحد با ثبات و کارآمدتر و به منظور ارائه خدمات بهتر به خانواده نیروهای مسلح و عموم مردم، بانکها و موسسه اعتباری یادشده در بانک سپه به عنوان نخستین بانک ایرانی و یکی از بانکهای معتبر دولتی در عرصه بانکداری کشورمان ادغام می شوند.
در بخش دیگری از این اطلاعیه آمده است که ارایه خدمات بانکی به تمامی مشتریان اعم از سپردهگذاران و تسهیلاتگیرندگان توسط بانکها و موسسه اعتباری یادشده، با مدیریت و راهبری بانک سپه طبق روال عادی قبلی به قوت خود ادامه مییابد و مشتریان میتوانند خدمات مزبور را همانند گذشته در چارچوب قراردادهای سپردهگذاری، تسهیلاتی و سایر قراردادهای منعقده قبلی دریافت کنند.
بانک مرکزی در این راستا اعلام کرد که حفظ و ایفای حقوق تمامی سهامداران بانکها و موسسه اعتباری تحت ادغام و با عنایت به بررسیهای کارشناسی همه جانبه و هماهنگی انجام گرفته با سازمان بورس و اوراق بهادار، چارچوب مدونی برای این مهم تنظیم شده و طبق برنامه، هر یک از بانکها و موسسه اعتباری یادشده نسبت به تعیین تکلیف وضعیت سهامداران مرتبط با خود اقدام می کنند و به تمامی سهامداران اطمینان داده میشود کلیه حقوق آنها کارسازی و ایفا خواهد شد.
به دنبال صدر اطلاعیه بانک مرکزی، عبدالناصر همتی رییس کل این بانک در این رابطه گفت: مدتی است تحول در نظام بانکی را دنبال میکنیم و یکی از اقدامات مهم ادغام این بانکها بود که در شورای پول و اعتبار و ستاد اقتصادی سران قوا بحث و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که ۵ بانک و موسسه در بانک سپه ادغام شوند. این تحول مهم کلید خورد و با هماهنگی های انجام شده با ستاد نیروهای مسلح و بانک ها به سمت انجام مطلوب پیش میرویم.
نگاهی اجمالی به وضعیت ۵موسسه بانکی ادغامی نشان میدهد که این بانک ها ۲۱۵هزار میلیارد تومان سپرده دارند. رقم تسهیلات این بانک ها نیز ۱۳۰ هزار میلیارد تومان و تعداد سپرده گذاران آنها ۲۴ میلیون اعلام شده است.
براساس آمار بانک مرکزی تعداد شعب بانک انصار ۱۰۹۸ شعبه، بانک قوامین ۷۳۶ شعبه، بانک حکمت ایرانیان ۲۰۶ شعبه، بانک مهر اقتصاد ۷۴۰ شعبه و موسسه اعتباری کوثر ۳۵۳ شعبه است که با این حساب تابلوی ۳ هزار و ۱۳۳ شعبه به شعبه به بانک سپه تغییر نام خواهد داد.
از سوی دیگر بانک سپه در حال حاضر یک هزار و ۷۷۷ شعبه دارد که با افزوده شدن این شعبهها، تعداد شعب این بانک به ۴۹۱۰ شعبه یعنی بیش از شعب بانک ملی به عنوان پُر شعبهترین بانک کشور خواهد رسید که البته طبق برنامه قرار است این تعداد شعب به مرور زمان کاهش یابد.
نکته مهم و حائز اهمیت این است که همتی اطمینان خاطر داده و اعلام کرده که مردم به هیچ وجه نگرن نباشند. شاید این موضوع و نگرانی مردم در این باره بی دلیل نباشد، زیرا که پیش از این تجربه خوبی از عملکرد برخی موسسات اعتباری غیر مجاز در کشور وجود نداشته و عملکرد ناصحیحی که در این باره وجود داشته عده ای ازمردم و سپرده گذاران را نسبت به کارکرد بانک مرکزی و دولت در نظام بانکی بدبین کرده است.
صفهای طولانی و ازدحام مردم مقابل برخی از موسسات اعتباری و بانک مرکزی پیش از این به ویژه در سال ۹۷ حکایت از همین نگرانیها دارد و هنوز برخی از مردم نتوانستهاند به پولها و سپردههایی که در این موسسات داشتند دست یابند و بانک مرکزی نیز به خوبی میداند که گام دوم و به اصطلاح اصلاح نظام بانکی باید با احتیاطتر و دقیقتر باشد تا مشکلی به مشکلاتی اقتصادی مردم و بانکی کشور افزوده نشود.
شاید اگر از اهالی بانک مرکزی در مورد اتفاقی که پیش از این در ارتباط با موسسات غیرمجاز سوال بود بگویند که هشدارها داده شده بود اما به هر حال مسوولین بانک مرکزی و دولتی نسبت به این موضوع مهم اقتصادی باید حساس باشند. با این اوصاف فصل مجامع بانکها در پیش است که به نظر میرسد که تا چند ماه آینده و با برگزاری مجامع تکلیف ادغامها نیز کاملا روشن خواهد شد و با اتمام کار کارشناسی داراییها، ارزش واقعی آنها هم معلوم میشود.
محمد نهاوندیان معاون اقتصادی رییس جمهور همانند همتی نسبت به اجرای درست این برنامه اطمینان خاطرداده و اعلام کرده است که بیشک بدون هیچ تنشی در روابط با سپردهگذاران و سهامداران این انتقال انجام میشود و این حرکت یک ادغام بنگاهی منطبق با استانداردهای بین المللی است که میتواند به افزایش کارآمدی این ۶ بانک و سیستم بانکی کمک کند.
حسن روحانی این اقدام را گام دوم اصلاح بانکی عنوان کرده و گفته است که تصمیم گیریها و هماهنگیهایی لازم برای ادغام بانکهای نیروهای مسلح در بانک سپه انجام شده و البته در مسیر اصلاحات بانکی گامهای دیگری را هم در سال ۹۸ برخواهیم داشت. معاون اول روحانی هم از این اقدام به عنوان اقدامی انقلابی نامبرده است.
حال نوبت بورس است که وارد عمل شده و خیال سهامداران را راحت کند؛ شاپور محمدی رییس سازمان بورس با بیان اینکه، انتقال سهام افرادی که سهامدار بانکهای ادغام شده در بانک سپه هستند با مجوز شورای عالی بورس برای نقل و انتقال خارج از ساعت دریافت شده است و این سهام با حداکثر قیمت اسمی یا قیمت قبل از بسته شدن منتقل میشود و تصمیم گیری به نفع سهامداران است.
وی گفت: هر شخصی که تمایل داشته باشد سهم خود را میتواند به نهادهای دارای مجوز منتقل کند. فرمهایی برای این نقل و انتقالها طراحی شده و این فرمها در اختیار سهامداران قرار میگیرد و آنان با اختیارات خودشان میتوانند سهام خود را واگذار کنند و اگر تمایل نداشته باشند باید منتظر کار کارشناسی دادگستری باشند که درباره سود و زیان این بانکها بررسیهای لازم را انجام میدهد و تصمیم گیری میکند و هر حقوقی که به این افراد تعلق بگیرد به آنها ارائه میشود. اگر افرادی شکایت داشته باشند قوه قضائیه شعبهای را انتخاب میکند که این افراد میتوانند برای شکایات خود به آن مراجعه کنند.
حال با آغاز فروش سهام این بانکها در بازار سهام، گام دوم اصلاح نظام بانکی وارد مرحله اجرایی میشود. پیش از این نیز چهار بانک و موسسه مذکور طی اطلاعیه هایی اعلام کردند که فروش سهام از دهه دوم فروردین ماه ۹۸ کلید میخورد و بر این اساس اشخاص حقیقی و حقوقی غیروابسته به نیروهای مسلح میتوانند نسبت به واگذاری سهام خود اقدام کنند.
روز هجدهم فروردین جاری نیز در سایت کدال اعلام شد که بر اساس اطلاعیه های منتشر شده از سوی ۵ بانک ادغامی در سال گذشته، خرید سهام بانکهای ادغامی آغاز می شود. اطلاعات منتشر شده در سامانه کدال نشان میدهد که این پنج بانک هر کدام با قیمتهای متفاوتی اقدام به خرید سهام از سهامداران می کنند.
به هر حال همه ارکان دولت از حمایت همه جانبه از این طرح خبر میدهند به طوریکه عباس معمارنژاد معاون امور بانک، بیمه و شرکت های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی میگوید که ادغام بانکهای وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه یک تصمیم ملی است و بنده از سوی وزیر اقتصاد این اطمینان را می دهم که وزارت اقتصاد با تمام وجود از این طرح حمایت می کند.
معمارنژاد خاطر نشان کرد: این موضوع تدبیری است که از سوی سران سه قوه به عنوان عالی ترین مقامات کشور و با تایید مقام معظم رهبری و همراهی ستاد کل نیروهای مسلح اندیشیده شده است.
با توجه به حمایتهای دولتی از این طرح انتظار میرود که اجرای آن بدون ایجاد هیچگونه دغدغه و مسالهای برای سهامداران، سپردهگذاران و ذی تفعان بانک صورت گیرد تا در نهایت بهبود کارایی و تنوع بخشی در پرتفوی بانکها، امکان نظارت بیشتر بانک مرکزی، ممانعت از رشد داراییهای سمی و منجمد نظام بانکی، کاهش هزینه های مالی و کسب قدرت بازار را بخشی از اهداف آن اعلام شده است را شاهد باشیم./الف
