آوای مرز / عبدالسلام معروفی * : امروز مصادف با سی و پنجمین سالگرد حمله شیمیایی رژیم عراق به شهر سردشت در آذربایجان غربی است . یک سال پیش از پایان جنگ ۸ ساله ایران وعراق، سردشت بمباران شیمیایی شد. تلفات دقیق این بمباران مشخص نیست. سردشت را می توان نخستین شهر جهان نامید که بمباران شیمیایی شده و حدود ۷ ماه بعد، حلبچه با گستردگی بیشتری هدف بمباران شیمیایی قرار گرفت.
بمباران شیمیایی سردشت یک جنایت جنگی و بمبارانی بود که نیروی هوایی عراق در ۷ تیر ۱۳۶۶ با استفاده از بمب‌های شیمیایی در چهار نقطهٔ پرازدحام شهر سردشت در ایران انجام داد. در این حمله تاکنون ١٣٠ نفر از ساکنان غیرنظامی و بی گناه شهر در اثر این جنایت جان خود را از دست دادند و ۸۰۰۰ تن دیگر نیز در معرض گازهای سمی قرار گرفتند و مسموم شدند و هنوز هم با خردل نامهربان زندگی کرده و صدای خس خس هایشان شنیده می شود و آنها را آزار می دهد.
بعد از گذشت ۳۵ سال هنوز مصدومان این بمباران شیمیایی زندگی عادی ندارند و زیر نظر پزشکان زندگی می کنند و البته از مظلومیت و نبود پزشکان متخصص رنج می‌برند.
آری فاجعه شیمیایی سردشت بی تردید یکی از مهم ترین حوادث تاریخ کشورمان و حتی جهان بود که به دلیل کاربرد آشکار سلاح‌های شیمیایی علیه مردم غیرنظامی به وقوع پیوسته بود.
پس از این حادثه سند مظلومیت سردشت به عنوان نخستین شهر مسکونی قربانی جنگ افزارهای شیمیایی در جهان برای همیشه به ثبت رسید.
هزاران نفر از مردم بی دفاع سردشت بلافاصله پس از این بمباران شیمیایی جان خود را از دست دادند و یا مصدوم شدند تا با دست و پاهای سوخته و تاول زده و صدای خس خس ریه های خود خاطره مظلومیت همنوعانشان را به نسل‌های بعد منتقل کنند.
رژیم وحشی عراق، در این نبرد ناجوانمردانه، از گاز خردل علیه غیر نظامیان بی دفاع استفاده کرد؛ یک ماده شیمیایی که بر محیط مردم، برای مدتی بسیار طولانی آثار مخربی را باقی می گذارد.
چگونگی این حادثه دلخراش و کم سابقه به اطلاع شورای امنیت سازمان ملل رسید اما هیچ هیات کارشناسی برای بررسی این حادثه به این منطقه اعزام نشد.
عوارض جبران ناپذیر ناشی از بمباران شیمیایی سردشت در کنار هزینه های بالای درمانی مشکلات فراوانی را برای این مصدومان شیمیایی به دنبال داشت.
با وجود اینکه بر اساس آمارهای غیر رسمی بیش از چند هزار نفر در سال ۶۶ در اثر بمباران شیمیایی در این شهر مجروح و قربانی شده‌اند اما تنها شمار کمی از این افراد به عنوان جانباز شناخته شده و از امکانات درمانی بنیاد شهید و امور ایثاگران استفاده می کنند و در حال حاضر ١٣ هزار نفر در صف رسیدگی به وضعیت بغرنج خودشان در کمیسیون رسیدگی به مصدومان شیمیایی سردشت هستند که بنا به اعلام متولیان امر تاکنون هنوز تعداد جلساتش به ٢٠ مورد نرسیده است.
با وجود گذشت ٣۵ سال از بمباران شیمیایی سردشت صدای نفس‌های خون‌‌آلود و خشدار کودکان و زنان سردشتی همچنان بلندتر از گذشته به گوش مردم جهان می رسد و کمبود امکانات درمانی و متخصص درد این مردم را چند برابر کرده و دولت ها و مسوولان مربوطه اش نتوانسته اند به خواسته های بحق مردم مظلوم سردشت جامه عمل بپوشانند.
هنوز مصدومان این تهاجم سبعانه، از عوارض جانبی مصدومیت در رنج هستند و در همان محیط آلوده به انواع سموم شیمیایی زندگی می کنند و صدای خس خس نفس های خسته توام با امید به زندگی را هنوز می توان در تک تک این مصدومان به وضوح مشاهده کرد.
مصدومانی که دیروز مدافع مرزهای کشور بوده‌اند و امروز نیازمند دریافت خدمات پزشکی و شایسته مراقبت‌های بیشتری و حتی اشتغال خود هستند.
آری امروز ، سردشت با تنی زخم خورده و تاول زده همچنان سربلند و راست قامت ایستاده و چشم به آینده ای روشن در بیکران ها دوخته و منتظر تحقق وعده های مسوولان خود برای کاهش مشکلات پیش رو و کم شدن آثار این خس خس ها و تاول های چرکین بمباران شیمیایی هستند.
*دانش پژوه دکتری تخصصی حقوق عمومی
