کاهش محسوس بارش‌ها و کم شدن منابع آبی بیشترین تاثیر را بر روی معیشت کشاورزان گذاشته و نگرانی‌های را در میان این قشر ایجاد کرده اما باید دید جهاد کشاورزی به عنوان متولی این حوزه چه برنامه‌هایی را برای مقابله با این پدیده تدارک دیده است.
طی چند دهه گذشته بحث‌های زیادی برای مقابله کشاورزان با شرایط کم آبی و سیاست‌های متناسب با ستاد احیای دریاچه ارومیه مطرح شده ولی در عمل کمتر شاهد انعطاف کشاورزان در برخورد با این مشکلات بودیم.
امسال با توجه به گزارش‌های هواشناسی و میزان کم بارندگی شرایط به گونه‌ای رقم خورده که نه تنها تامین آب بخش کشاورزی با مشکل مواجه شده بلکه در برخی از مناطق تامین آب شرب سالم و پایدار مردم نیز با محدودیت همراه است.
بخش کشاورزی در آذربایجان‌غربی که همواره بیشترین مصرف آب را دارد، با توجه شرایط موجود در صورت عدم برنامه‌ریزی مناسب خسارت‌های زیادی خواهد دید. بنابراین کشاورزانی که نتوانند خود را با شرایط موجود وفق داده و واقعیت‌های چند سال گذشته را باور کنند، به طور حتم با مشکل مواجه شده و برای معیشت خود دچار اما و اگر می‌شوند.
از طرفی آذربایجان‌غربی که اقتصادی مبتنی بر کشاورزی بوده و دارای محدودیت‌هایی اعمالی از سوی ستاد احیای دریاچه ارومیه است باید نسبت به موضوع کاهش میزان بارندگی برای کشاورزان و ضرورت برنامه‌ریزی برای مقابله با آن حساسیت ویژه‌ای داشته باشد.
در این میان این پرسش ایجاد می‌شود که سازمان جهاد کشاورزی به عنوان بزرگترین نهاد متولی در حوزه کشاورزی چه برنامه‌ای برای این وضعیت دارد و چه اقداماتی نیز تاکنون انجام داده است.
ایرنا برای رسیدن به پاسخ این پرسش به سراغ علی دیانتی سرپرست سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی رفت.
وی در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: کاهش منابع آبی و ذخایر سدهای استان واقعیتی است که باعث شده سیاست‌های سازمان تغییر کند که اقداماتی نیز در این ارتباط طی چند سال گذشته صورت گرفته است.
دیانتی ادامه داد: ایجاد محدودیت و کاهش سطح کشت محصولات پر آب‌بر از جمله چغندر قند و یونجه که ۵۰ درصد نیاز آبی کشاورزان را مصرف می‌کند از جمله موضوعاتی بوده که در دستور کار قرار گرفته است.
سرپرست سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با بیان اینکه در کشت محصولات پاییزی نیز تغییر روش داده شده، افزود: امسال کشت دانه‌های روغنی کلزا و همچنین محصولاتی نظیر گندم و جو در مزارع افزایش یافته است.
وی اضافه کرد: ۸۵ درصد دانه‌های روغنی از خارج وارد می‌شود اما امسال تلاش شد با تولید این دانه‌ها از جمله کلزا، نیاز کشور به این محصول تامین شود.
وی با بیان اینکه امسال بر راه اندازی نوار تیپ در اراضی محصولات “پر آب بر” تاکید شده است، افزود: استفاده از نوار تیپ حدود ۵۰ درصد از میزان آب مصرفی در هر هکتار در ارازی محصولاتی همچون چغندرقند و یونجه را کاهش داده؛ در کنار آن کشت ارقامی که مقاومت بیشتری در شرایط کم آبی دارند، انجام شده است.
دیانتی افزود: در حوزه دیم هم در قالب اجرای طرح جهش تولید، استفاده از ارقامی مانند کاملینا، حبوبات، گیاهان دارویی و سایر ارقامی که متناسب با شرایط موجود توانایی محصول‌دهی بیشتری هستند، برنامه‌ریزی شده است.
وی به ضرورت استفاده بهینه از منابع آبی موجود هم اشاره کرد و گفت: انتقال آب با لوله در کنار آبیاری با روش‌های نوین آبیاری در سطح اراضی باعث شد که بتوانیم ضمن کاهش مصرف آب، برای افزایش بهره‌وری نیز اقدام کنیم.
در چنین شرایطی، اهمیت توجه به تغییرات اقلیمی و اتخاذ تدابیر مناسب بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.
این بحران، تنها با همکاری دولت، نهادهای علمی و جامعه محلی قابل مدیریت است. توسعه روش‌های کشاورزی پایدار، استفاده از فناوری‌های نوین و آموزش کشاورزان برای مقابله با این تغییرات، گام‌های ضروری برای کاهش تأثیرات این پدیده هستند.
