آوای مرز / عبدالسلام معروفی : در تقویم رسمی کشورمان، روز چهاردهم تیرماه، به عنوان «روز قلم» ثبت شده است. چهاردهم تیرماه در سال ۱۳۸۱ پس از پیشنهاد انجمن قلم ایران و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان «روز قلم» در تقویم ثبت شد.البته توجه به قلم در سرزمین ما پیشینه‌ای دیرینه دارد. سده‌ها پیش در ایران باستان، تیرگان (سیزدهم تیرماه) یکی از مهم‌ترین جشن‌های ایران باستان بوده که آیین‌های مخصوصی داشته و یکی از آن‌ها پاسداشت قلم بوده است. یکی از دلایلی که برای این جشن ذکر شده، این است که در این روز، هوشنگ، #پادشاه پیشدادی ایران، نویسندگان و کاتبان را به رسمیت شناخت و آنان را گرامی داشت. مردم جشن گرفتند و آن جشن به یاد ارجمندی قلم بر جای ماند.دلیل دیگری هم که برای این جشن ثبت شده، این است که به نوشته‌ی ابوریحان بیرونی، سیزدهم تیرماه، روز ستاره‌ی تیر یا عطارد است و چون عطارد، کاتب ستارگان است، می‌توان سیزدهم تیرماه را روز نویسنده نامید.
روز قلم برایم تداعی روزهای سخت حال و گذشته است ؛ روزهای نبوده که قلمم روی کاغذ نرود ، در این مدت بیش از هزاران تحلیل و مطلب نوشتم ، گاهی این قلم آن چنان سنگین بر سرم فرود می آمد که قدرت نفس کشیدن را از من می گرفت ، تا بحال هزاران بار دست به قلم بردم ، خطاها کردم ، دل بسیاری از دوستان را رنجیده خاطر کردم ، می گویند ” زبان سرخ سرسبز می دهد بر باد ” و این در مورد قلم هم صدق می کند ، نبوده که قلمم دست از پا بکشد ، گاهی این ور سکه بوده ، گاهی آن ور سکه …. #حکایت قلم من حکایت کسی که است که شب و روز ندارد ، حکایت قلم من حکایت کسی است که از هر آنچه که در اطرافش می بیند ، می شنود ، می چشد و می نویسد ، یک روزنامه نگار و قلم بدست همه مشکلات موجود در جامعه را منعکس می نماید ولی از درد خود نمی نویسد ، تا مبادا ره به خطا برود ….حال بماند از کمترین جایگاه اجتماعی برخوردارند و معمولا خانه نشین هستند . درد جامعه را بخوبی منعکس می کنند بدون آنکه به درد خود برسند ! ” البته املای نانوشته غلط ندارد ” و هر چقدر این قلم روی کاغذ برود بیشتر خطا می کند و این مساله در مورد بنده و شاید همه کسانی که در این وادی گام بر می دارند صدق می کند ولی متاسفانه در روی دیگر سکه بیشترین بار اتهامات و فشارها بر روی نویسندگان ، قلم به دستان و کسانی است که در راستای تنویر افکار عمومی گام بر میدارند وارد می شود و بسان پروانه ای است که برای جان دادن به شمع خود را می سوزاند ، از خود می گذرد تا دیگران به آرامش برسند ، داستان ها و رمان ها می نویسد و تاریخ را روی کاغذ می آورد تا آیندگان از روی آن گذشته خود را بشناسند و از زندگی خود باخبر شوند. حکایت قلم من ، حکایت افراد تهیدست و فقیری است که به دیگران جان ببخشد ،حکایت قلم من ، حکایت افرادی است که همه چیز را برای همگان می خواهند.
می توان مطبوعات و قلم را به #میدان مین تشبیه کرد که هر لحظه، هر مطلب چاپ شده از سوی خبرنگاران ، روزنامه‌نگاران و نویسندگان به مکان انفجار تبدیل می‌شود. انفجاری که هرگونه قلم زدن را پرمخاطره نموده است. زندگی را از وی می گیرند، فشارها بر او بیشتر می شوند ، هر آن ممکن است انفجاری سخت پدید آید. ٰ
نقش و اهمیت قلم و نگارش بر همگان مشخص است، با یک قلم می توان همه چیز را بهم ریخت و یا از نو ساخت . قلم به دستان که با حوزه فرهنگی عجین شده ، با بیشترین مشکلات دست و پنجه نرم می کنند ؛ متاسفانه بسیاری از نویسندگان و روزنامه نگاران با کمترین دستمزد ارتزاق می کنند. ارزش و کرامت قلم بسیار بالاتر از آن است که برای بزرگداشت آن و صاحبانش به اختصاص دادن روزی در تقویم به آن بسنده کنیم. این ساده‌ترین شعار برای تجلیل از مقام قلم و ارباب قلم است. نماد روز قلم برای تجلیل و پیشرفت نویسندگان و نوشته‌ها، فقط یک تلنگر است. در این روز با گرامیداشت یاد و خاطره اهالی قلم و تجلیل از آثار ایشان، شاید بتوانیم گوشه‌ای از زحمات طاقت‌فرسا آنان را قدردان باشیم.
حرمت قلم بر همگان واجب است ؛ بخصوص آن قلمی که در راستای خدمت به مردم به رشته تحریر در می آید ، آن کسی که شب و روز ندارد و بر روی برگ کاغذ می نویسد تا مردم بخوانند و مسوولان و مجریان و متولیان امر از درد جامعه بخوبی مطلع شوند. از همه چیز خودش می گذرد تا بلکه چیزی را برای مخاطبین خود باقی بگذارد. قلمی که خداوند در قرآن به آن سوگند یادکرده است ( قسم به قلم و هرآنچه که می نویسد … ) ؛ پس باید قبول کرد که چرا قلم و نویسندگى آن چنان ارج و ارزشى دارد که خداوند متعال بدان سوگند مى خورد و آن را – غیرمستقیم و مستقیم – مى ستاید و ما را به ارزش آن توجه مى دهد.همچنان که در نخستین پیام آسمانى بشرها را به اهمیت (قرائت) و (علم) و (دانستن) متوجه مى کند.
معمولا کتابت و مطلب را سند ماندگار می گویند ؛ هر آنچه را که با قلم و جوهر درج می شود قابل کتمان و پوشش نیست. (به قول دکتر شریعتی و شهید آوینی استاد قلم ؛ قلم توتم ماست – نگارنده با خودش و آرمانهایش می نویسد و یا در این مسیر پا می گذارد.) مسوولان و متولیان امر هم وظیفه دارند تا بار انتقاد پذیری خود را در برابر هرآنچه که قلم به دستان با اصول و اخلاق می نگارند افزایش داده و نسبت به حل مشکلات پیش رو اقدام نمایند.افزایش صبر و حوصله و نقدپذیری مسوولان مسئله مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد و معمولا کسانی که در حوزه قلم فعالیت می کنند دلی نرم و لطیف و درونی پر از استرس و اضطراب و بیرونی ژولیده با افکار پریشان دارند. پس حمایت از این افراد باید در دستور کار مسوولان امر قرار گیرد و کمک کنند تا این قلم در مسیر واقعی خود به حرکت درآید.
امروز دنیا ، دنیای ارتباطات و اطلاعات است . این قلم است که در این وادی گام بر می دارد و می نویسد و اطلاع رسانی می کند ؛ حمایت از صاحبان قلم و کسانی که دستی بر کتابت دارند ضرورتی انکارناپذیر است که بایستی توسط متولیان فرهنگی و مسوولان امر صورت گیرد . در کنار حمایت، گوش شنوا و توجه اساسی به انتقادات و مطالب ارایه شده و هر آنچه که بر اساس اصول ژورنالیست و نگارش نوشته می شود ، ضروری است تا بتوان جامعه ای را با افکار بلند پرورش داد و مسیر توسعه فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی را ارتقا بخشید.
قلم تمدن ساز است ، زبان گویای تاریخ وپل ارتباطی جوامع انسانی است ، حافظ علوم و دانشها است « کل علم لیس فی القرطاس ضاع » هر دانشی که در کاغذ نباشد از بین می رود و تلف می شود ، خزانه دار افتخارات بشر است ، وسیله ی هدایت آدمی است ، کلید زندان ملتهای در بند است ، برنده ترین سلاح مبارزه با مفاسد است ، مأنوس ترین رفیق متفکران و محققان و نویسندگان است ، و مقدس ترین وسیله در خدمت بشر است .
و نویسنده ، مقام عالی و رفیع دارد ، واولین قلم به دست یکی از انبیای خداوند است ، کسی که میراث او دفاتر و دوات باشد بهشت برایش واجب است . گفته اند که: « اگر سیاهی مرکب نبود، کاغذ کر بود ، واگر سفیدی کاغذ نبود ، مرکّب کور» امّا اگر نویسنده نبود ، هم قلم و مرکب ، کر و کور بود وهم سفیدی کاغذ. فردا روز قلم است و مثل همه روزها بدون آنکه آب از آب تکان بخورد می گذرد ؛ جامعه ما که یک جامعه اسلامی و انقلابی و منبعث از دستورت الهی و حرکت انبیاء است هدایت این قلم و کسانی که در این مسیر فعالیت می کند بسیار مهم و حیاتی است که بایستی مدنظر قرارگیرد.
ضمن تبریک به همه قلم بدستان و نویسندگان ؛ فعال سازی صندوق حمایت از نویسندگان و انجمن های فرهنگی و ادبی در استان ، تشکل های صنفی، حمایت بی قید و شرط نهادهای فرهنگی و همراهی حوزه های اجرایی از نویسندگان و قلم بدستان و کسانی که در حوزه کتابت و برگزاری یک مراسم خشک و خالی و یادی از کسانی که در این حوزه مشغول بکار هستند از جمله مسایلی است که بایستی در دستور کار مسوولان و نهادهای فرهنگی قرار گیرد و این مهم و حمایت و توجه می تواند جایگاه و حرمت قلم را ارتقا بخشد و کمک کند تا هر آنچه که مدنظر متولیان و افکار عمومی است انعکاس داده شود
