آوای مرز / بهروز ساری صراف : پروفسور «بهروز ساری صراف»، استاد اقلیم شناسی دانشگاه تبریز در خصوص وضعیت دریاچه ارومیه معتقد است: خیلی زود است که بگوییم دریاچه احیا شده،حال دریاچه ارومیه از نظر برخی مسئولین و مدیر سازمان ها درحال حاضر رو به بهبودیست، اما از نظر هیدرولوژیکی نمی توان چنین سخنی زد و اصلا نمیشود با استناد به بارش های اخیر و زمستان پشت سر گذاشته شده گفت که دریاچه درحال بهتر شدن است.
حال دریاچه ارومیه از نظر برخی مسئولین و مدیر سازمان ها درحال حاضر رو به بهبودیست و حال خوشی را تجربه میکند، اما از نظر هیدرولوژیکی نمی توان چنین سخنی زد و اصلا نمیشود با استناد بر بارش های اخیر و زمستان پشت سر گذاشته شده گفت که دریاچه درحال بهتر شدن است زیرا که هنوز گرمای تابستانی و تبخیر شدید آب دریاچه را مشاهده نکرده ایم.
خیلی زود است که بگوییم دریاچه احیا شده، چرا که دریاچه ارومیه یک دریاچه دائمی با حدود متوسط ۳۰ میلیارد مترمکعب آب بود که اگر تبخیری هم صورت میگرفت در مجموع ۲ الی ۳ میلیارد آب را کم میکرد که به حیات و عظمت دریاچه هیچ خللی وارد نمی آورد، ولی درحال حاضر براساس اظهار نظرات مدیران ، حجم آب به ۲ میلیارد مترمکعب هم نرسیده و خیلی زود است که بگوییم خبرهای خوش از دریاچه رسیده! چون دریاچه ارومیه را به دریاچه فصلی تبدیل کرده ایم.
اینکه دریاچه ارومیه دریاچهی دائمی بود و باید دریاچه در تراز اکولوژیک خودش به ارتفاع ۱۲۷۴/۶۰ برسد و حجم آب دریاچه باید ۱۴ میلیارد مترمکعب را ببیند، نباید با استناد به ۲ میلیارد مترمکعب آب جشن تولد دریاچه را گرفت.
دریاچه و کویر فصلی ارومیه
تنها ۴۰ درصد حق آب دریاچه ارومیه داده شده و هنوز هم تصور م یشود که با این درصد باید دست بوس مسئولان سازمان آب و وزارت نیرو باشیم؛ اما باید آگاه باشیم که حق آبه مورد نیاز دریاچه ارومیه را هنوز نداده اند.
در فصل زمستان گاهی سدها سرریز میکند، برای اینکه مشکلات نگهداری آب در سدها را نداشته باشیم یا اینکه سد ها تخریب نگردد، به اجبار آب را تخلیه میکنند و این مورد رها سازی حق آبه نیست! چرا زمانی که دریاچه در فصل تابستان برای آب له له میزند رهاسازی صورت نمی گیرد و فصل زمستان این عمل اجرایی میشود؟ این وضعیت برای دریاچه قابل قبول نیست.
احیای دریاچه زمانی صورت میگیرد که تغییرات فصول, تغییراتی در سطح دریاچه ایجاد نکند و سطح ارتفاعی و حجم آب دریاچه به حالت ثابت برسد و ما منتظر رسیدن فصل بهار و زمستان و بارش های آن نباشیم ، دریاچه در حال حاضر به حجم ۱۴ میلیارد متر مکعب آب خود که خروجی اکوسیستم را نیز شاداب کند(یعنی همان تراز اکولوژیک )نرسیده است ، مطمئنا” ما در ماه های پیش رو با مشکلاتی مواجه خواهیم شد.
حدود ۱۰ سال پیش استادی از دانشکده برق دانشگاه تبریز ، طرحی پیشنهادی در خصوص کاهش تبخیر آب دریاچه ارائه کردند که با تایید یکی از نمایندگان مجلس به معاونت سازمان وزارت نیرو ارجاع گردید اما معاونت محترم از به صرفه نبودن طرح صحبت کرد و طرح منتفی شد، ۲ سال قبل،شبیه همان طرح در دریای ژاپن با بکارگیری طرح سلولهای فتوولکاییک مورد استفاده قرار گرفت و دولت ژاپن ضمن کاهش تبخیر از آن برق نیز تولید نمود .
از طرفی کشیدن آب از خلیج فارس به شیراز و اصفهان در ارتفاع ۱۵۰۰ متری به صرفه است ؟! اما استفاده از روش های کاهش تبخیر در دریاچه ارومیه به صرفه نیست!؟
باید گفت که پتانسیلهای زیادی در کشورمان برای کاهش تبخیر وجود دارد که باید برای اجرایی آن ها اراده نشان داده شود. امیدوارم که مسئولان شادی مردم را پایدار بخواهند و حق دریاچه ارومیه را نادیده نگیرند.
منبع؛ مطالعات استراتژیک ملی ایران