آوای مرز / شاهرخ احمدزاده : «نگاهی بر تجارت مسموم اخبار بد و غیر ضروری رسانه های خبری دنیا »
چند سال پیش عادت بدی بر ساعات فراغت زندگیم غالب شده بود پیگیری ساعت به ساعت اخبار جهان از شبکه ها و سایت ها و رسانه های مختلف خبری در ساعات که اولین اخبار را نشر می دادند این مرض از صبح با روشن نمودن تلویزیون و گوشی همراه شروع می شد و اوج مطالعه در عصر و شبانه با مرور کانال های خبری بود به حدی که در موقع خوابیدن سعی می کردم همه اخبار را مرور کنم به طوری که بیشتر از یک ساعت در رختخواب خود با ذهنیات خود در اتفاقات جهان غوطه ور بودم ، نمی دانستم با عضو شدن بیش از حد در خبرنامه ها و توئیتر ، فیس بوک سیاستمدارها و هر نوار و کاغذ و کانال و روزنامه خبری که می توانست به من خبر و رد پایی بدهد در اصل یکی از اشتباهات بزرگ زندگی ام را مرتکب می شوم.
یک جایی متوجه شدم “تشنگی برای خبر” در من تبدیل به یک بیماری شده.
تشنگی که در ظاهر باعث می شد حس کنم در شکار و کسب خبر باید از همه جلوتر باشم و زودتر از دیگر تحلیل گرها یا دوستانم آن ها را بفهمم. یک تفکر از بنیان احمقانه .
این تشنگی اطلاعات، بعدها یکی از بزرگترین دلیل های استرس و اضطراب در زندگی ام شد. مساله ای که کمی بعد نه تنها کنارش گذاشتم، نه تنها ۹۰ درصد منابع پراکنده گوی خبری اطراف ام را حذف کردم، که مقابلش ایستادم تا یک قربانی خبر نباشم.
اگرچه اخبار آخرالزمانی !بیماری کرونا و تحصیل واکسن آن در نقاط مختلف جهان اخبار مورد علاقه مردم شده بودند ولی جز به دقت در آمار کشتگان و بالا بردن استرس تاثیری نداشت و چقدر رسانه های مجازی بی رحمانه بر آن دامن زدند چقدر برنامه های آموزشی و پیشگیری داشتند تا اخبار خطرناک و جعلی و حواشی این مرض عالم گیر که بر کسب و کار و سازو کار رسمی و غیر رسمی تاثیر می گذاشت اما در کنار این اخبار دلهره آور مورد علاقه گریز ناپذیر جوامع چقدر اخبار سمی را وارد ذهن خود می کردیم و خسته از اتفاقات دنیا بدبینی را بر روابط و گفته های خود وارد می کردیم
به نظر نگارنده خبرهای از بازار بورس توسط خبرنگاران بی اطلاع از سازو کار بورس با تیترهای منفی و قرمز درج می گردد یکی از دلایل عمده رفتار هیجانی مردم می باشند که در اثر موج بد اقتصادی وارد بازار سرمایه شده اند تشکیل صف خرید و فروش توسط بورس بازان جوان و نااگاه باعث شده شایعات بی ربط و تحلیل های بی اساس از دخالت دولت تا دستکاری در برنامه های بورس تهران را شده است و در اوج رکود اقتصادی ناشی از کرونا اخبار بد بازار بورس یکی از دلایل تشویش و اضطراب شده است
سرمایه گذاران نوپای بازار بورس باید بدانند اخبار روزانه سم خطرناک و عامل ضرر است باید بدانند بزرگترین سرمایه گذاران جهانی این بازار هیچ ارتباطی با اخبار و رسانه ها ندارند آنها به حرف هیچ کس گوش نمی کنند این سرمایه گذاران موفق تحلیل بورسی را بلدند و بخصوص در تحلیل اخبار اقتصادی آنها تکنیک بنیادی را با علم و تجربه یاد گرفته اند و در کنار تحلیل فنی تکنیکال با سیگنال های اقتصادی ناشی از اخبار مهم اقتصادی تصمیم عاقلانه می گیرند نه مثل بورس ایران درگیر اخبار منفی رسانه ها و رفتارهای هیجانی می گردند .
دانستن جزئیات برخورد دو قطار در برزیل به ما چه ارتباطی دارد؟ دانستن به زندان افتادن مدیران شرکت سامسونگ در کره همین طور. یا خبرهای مربوط به تظاهرات در فرانسه یا اخراج کاردار سفارت کانادا توسط دولت الجزایر؟ …
سئوال مهم این است، با عضو شدن در این همه کانال های تلگرامی و اینستاگرامی و وب سایت های خبری و اپلیکیشن های ارسال Notification حوادث و وقایع، واقعا نیازی هست که در معرض آن ها باشیم؟
اکثرا خواهیم گفت خیر، اما Refresh کردن آن ها اتفاقا کاری است که هر روز انجام می دهیم.
رسانه های خبری از کوچک و بزرگ به ما اجازه سوا کردن اطلاعات نمی دهند تنوع اخباری که به سوی ما شلیک می شود درست مثل آدامس های خوشمزه ای است که هر روز به جویدن شان عادت کرده ایم، اما از مواد قندی دیر حل شدنی که ممکن است وارد روح مان کنند و در ناخوداگاه مان باعث آسیب شوند بی اطلاع مانده ایم.
خیال می کنم رسانه ها به مرور و به عمد ما را طوری بار می آورند که ترس از دست دادن خبر و به روز نبودن باعث می شود همیشه آن ها را جستجو کنیم لغو اشتراک شان نکنیم اطلاعاتی که در مجموع کمتر روزی باعث آرامش ما می شوند.
از زمانی که از این دایره خبری بیرون آمدم و به شدت در خبرخوانی گزیده جو شدم، متوجه شدم که در اصل چیز مهمی را از دست ندادم. واقعیت اش این است که اکثر خبرها، فارغ از ارزش خبری شان، درست مثل صدای بوق اتومبیل هستند. هشدار دهنده، اما بی فایده. در نتیجه در پشت پرده، واکنش منفی مغزما را با خود دارند.
بخش مهمی از اضطراب های روزانه ما که دلیل مشخص اش را نمی دانیم از در معرض هر خبری قرار گرفتن است.
خاصه وقتی رسانه ها با فرو کردن عباراتی جنجالی در تیترها و سو تیترها می خواهند دوباره ما را به سمت خودشان دعوت کنند. سئوال این است، چرا اخبار آرامش بخش به ندرت در میان مردم پخش می شوند؟ پاسخ ساده است، اکثر رسانه ها معتقدند اتفاق بد، خبر است، نه اتفاق خوب!
قصه این است تجارت خبر ! یا پول درآوردن از تبلیغات کنار خبر؟
اکثر کانال های ریز و درشت تلویزیونی و روزنامه ای و اینترنتی، حتی همین کانال های تلگرامی فارسی، با پخش خبر، دست به پول سازی می زنند. قصد واقعی آن ها حس مسئولیت به مطلع کردن ما نیست، قصد واقعی آن ها بیشتر معتاد کردن ما به Refresh، و در ورای آن گرفتن تبلیغ و ثروتمند شدن است.
در اصل ما، با در اختیار گذاشتن ذهن خودمان برای رسانه هایی که ۹۰ درصد اخبارشان تاثیری در زندگی روزانه مان ندارند جز وارد کردن پنهان تنش با دست خودمان به خودمان، آن ها را پولدارتر هم می کنیم. دراکثر مواقع، تولید و بمباران خبر، مساوی است با ثروتمند شدن آن ها و این مساله ای است که باید بدان آگاه باشیم و بعد انتخاب کنیم.
آن ها نه ارزشی برای وقت ما قایل هستند، نه دقتی به نیازهای مان می کنند. درست مثل یک دستگاه عظیم شلیک هستند که به سوی ما اطلاعات پرتاب می کنند. اگر دقیق باشیم، اگر فکر کنیم از ۲ هزار خبری که هفته پیش خوانده ایم چند درصدش به زندگی بهتر و فهم عمیق ما از اطراف مان می توانست کمک کند، بعید است به عددی بالای ۱ درصد آن دو هزار خبر برسیم.
سئوال این است که چرا آرامش ذهن خود را برای آن ۹۹درصد از میان می بریم؟ یادمان باشد اگر در استخر های خبری قرار گرفتن، انسان ها را داناتر و قوی تر می کرد، امروز خبرنگاران انسان های قدرتمندتر، فکورتر و تاثیرگذارتری نسبت به روشنفکران و اندیشمندان بودند. در حالی که خیل عظیمی از خبرنگاران در همه جای دنیا افرادی بی تحلیل اند.
ساده بگویم، عضویت در بسیاری از همین کانال های خبری تلگرامی و اپلیکشن ها و وب سایت ها، صرفا وقت تلف کردن است. ما وقت می دهیم، آن ها اما تجارت می کنند. این عیب نیست، اما اصل ماجراست. خوب فکر کنیم که چطور لحظه به لحظه و برای هفته ها اخبار روابط میان پوتین و ترامپ برای خیلی از مردمی که آن را با کنجکاوی دنبال می کردند، در اصل یک سریال خبری بی مصرف بود، و هنوز هم هست!
اگر ۵۰۰ میلیون نفر در دنیا این خبرها را پیگیری و در اصل صرفا Refresh خبری می کرده اند، حساب کنید چند صدمیلیون دقیقه وقت تلف شده جهانی وجود داشته است. رسانه ها هوشمندانه این طور القا می کنند که اگر به روز نباشیم، احساس شرمساری و کمبود و عقب ماندگی باید داشته باشیم. در حالیکه فکر می کنم تحلیل داشتن و عمیق شدن در آن ۱ درصد خبر، مساله مهمتری است.
