هزار راه نرفته پیش روی وزیر ارتباطات دولت رئیسی

آوای مرز : به گزارش الف ، تصور اینکه وزیر ارتباطات جوان دولت سیزدهم با شخصیتی متفاوت از وزیر دولت دوازدهم، تا این حد در کانون توجهات قرار گیرد، دور از ذهن بود اما عیسی زارع‌پور به این تصور جامه عمل پوشاند، اگر چه بخش اعظم این امر، خارج از اراده او بود. شرایط پاییز 1401 و قطعی، اختلالات و محدودیت‌های وضع‌شده بر اینترنت زارع‌پور را به یکی از سلبریتی‌های سیاسی ایران تبدیل کرده است.

سرانجام اینترنت چه می‌شود؟

مهمترین موضوع مربوط به زارع‌پور نزد افکار عمومی، بازگشت اینترنت به شرایط پیش از پاییز 1401 است اما بر خلاف انتظار، پاسخ به این دغدغه ‌در حیطه اختیارات وزیر ارتباطات نیست. تصمیمات از نهادهای بالاتری چون شورای امنیت‌ملی و شورای امنیت کشور گرفته شده و تغییرات هم در حیطه اختیارات وضع‌کنندگان محدودیت‌هاست. عیسی زارع‌پور ماه‌ها قبل گفته بود: «بنده تصمیم‌گیر نیستم و دخل و تصرفی در این مورد ندارم. شورای امنیت کشور تصمیم گرفته و اگر قراری بر بازگشت باشد آنجا باید تجدیدنظر کند. من حتی عضو شورای امنیت کشور هم نیستم.»

این شفاف‌ترین پاسخی است که یک چهره سیاسی به دور از هر گونه محافظه‌کاری یا انکار، می‌تواند ارائه دهد.

هر چند انتقادها به او، مربوط به وقایع اخیر نیست. نشستن زارع‌پور بر کرسی وزارت در سال 1400 و بحث‌هایی که در خصوص پیگیری و راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات به میان آورد از او چهره‌ای در نزد افکار عمومی ساخت که در پی محدود کردن دسترسی به اینترنت است؛ هر چند این ادعاها شاید ریشه‌هایی در واقعیت نداشته باشد اما همزمانی اظهارات او در این باره با کاهش سرعت اینترنت، بررسی طرح‌های چون «صیانت» در مجلس، به عبارت دیگر، تقاطع و همزمانی این رویدادها باعث شد تا تصویری نه چندان جالب از او به افکار عمومی مخابره شود.

همه چیز به اینترنت ختم نمی‌شود!

با وجود حاشیه‌های بسیاری که زارع‌پور در حوزه اینترنت تجربه کرد، او در بخش صنعت‌فضایی کارنامه قابل‌توجهی از خود بر جای گذاشت. پرتاب موفق چند ماهواره در 1401 و ارتقای کمی و کیفی صنعت فضایی بخش قابل توجه عملکرد وزارت ارتباطات در سال گذشته است. اما آن چیزی که صاحب منصبان وزارت ارتباطات بر مبنای آن قضاوت می‌شوند، اینترنت و مسائل پیرامونی آن است.

نه چندان قابل قبول در امنیت سایبری

نیمه دوم سال 1401، زمان حملات سایبری و تهاجم هکرها بود. از برخی رسانه‌های کشور گرفته تا نهادهای ارائه‌دهنده خدمات عمومی و … دچار این حملات شدند و حتی در زمستان امسال اینترنت سراسر کشور به دلیل این حملات با اختلالاتی مواجه شد و در این بین وزیر ارتباطات موضع چندان شفاف و واضحی در خصوص منشا این حملات و راه حل‌های مقابله با آن نداشت و البته شاید علت این مسئله، وجود نهادهای موازی با وزارت ارتباطات همچون سازمان پدافند غیرعامل باشد که بخشی از وظایفش در حوزه امنیت‌سایبری با این وزارت‌خانه تداخل دارد و بنابراین نمی‌توان چندان مستقل عمل و رفتار کرد.

حاشیه‌های از جنس دو تابعیتی بودن!

زارع‌پور در سال گذشته سوژه ثابت افکار عمومی بود؛ یکی از مهمترین شایعات، مربوط دو تابعیتی بودن فرزندان او بود که این‌گونه به آن‌ها پاسخ داد:

 با دیدن این مطالب و عکس‌های منتشره، خاطرات دوران تحصیل در استرالیا برایم زنده شد. زمانی که در سال 90 با ویزای دانشجویی برای تحصیل به دانشگاه نیوساوت ولز سیدنی، که یکی از پنجاه دانشگاه برتر جهان است، رفتم یک فرزند داشتیم. با تلاش شبانه‌روزی و به فضل خداوند توانستم دکترای مهندسی کامپیوتر را سه ساله به پایان برسانم و دوره پسادکتری را هم یکساله در همان دانشگاه گذراندم. الحمدلله در آن سه سال ، علاوه بر ده جایزه علمی و پژوهشی که دریافت کردم، دانشگاه رساله دکتری‌ام را هم به عنوان یکی از سه پایان نامه برتر دانشگاه برگزید. عکس بی کیفیتی هم که این شبکه پخش کرده، مربوط به انتخاب یکی از طرح های پژوهشی‌ام به عنوان طرح نوآورانه برتر سال دانشگاه بود که برای گرفتن جایزه به اتفاق خانواده به روی جایگاه رفتیم و اتفاقا این حضور خانوادگی با استقبال زیاد دانشجویان و اساتید مواجه شد.در مدت تحصیل، خداوند دو فرزند دیگر هم به خانواده ما عنایت کرد. بچه‌ها بعد از شنیدن اینکه به خانواده ما و این دو تای آخری گفته‌اند تابعیت غیر ایرانی دارید، کلی خندیدند خصوصا که دو تا بچه دبستانی سوژه گزارش شده بودند، برایشان جالب و خنده دار بود چون طبق قوانین استرالیا از سال 1986 با ویزای دانشجویی به فرزند کسی تابعیت نمی دهند مگر اینکه خودش ده سال توی استرالیا بمونه که ما موقعی اینها دو و چهار ساله بودند برگشتیم ایران. من یک ایرانی کرد و متولد اسلام آباد غرب هستم، همه اعضا خانواده ما حتی برای یک لحظه هم تابعیت جمهوری اسلامی ایران را با تابعیت هیچ جای دنیا عوض نمی‌کنیم

تحولی که از نان شب واجب‌تر است

زارع‌پور سال 1402 با چالش‌های بسیار زیادی روبرو خواهد بود. فارغ از اینترنت و مباحث فرعی آن از جمله پیام‌رسان‌های داخلی که او روی همه‌گیری و استفاده از آن تاکید دارد، زیرساخت‌های ارتباطی در ایران نیاز به تغییرات و تحولات اساسی دارد. به دلایل مختلف، این عقب‌ماندگی‌ها با بی‌توجهی مواجه شده و باید زیرساخت‌ها به سمت نوسازی برود. زارع‌پور خود در اواسط سال قبل گفته بود:

« زیر ساخت شبکه ارتباطی کشور فرسوده و نیازمند نوسازی است و این یک امر بدیهی و غیر قابل کتمان است. شبکه ارتباطی کشور از چهار لایه دسترسی، لایه شبکه داخل شهرها و استان ها که لایه تجمیع گفته می‌شود، لایه بین استانها که در اختیار شرکت ارتباطات زیرساخت است و در نهایت دروازه‌های اینترنت تشکیل شده است. در گذشته در لایه دسترسی، صرفا در حوزه شبکه ارتباطی همراه، اقدامات خوبی انجام گرفته که جای تقدیر و تشکر دارد ولی در همین لایه دسترسی و در حوزه ثابت به دلیل عدم توسعه متوازن وضعیت بسیار بدی داریم و در هر رتبه بندی، کشورمان در این حوزه از رتبه خوبی برخوردار نیست. در 10 سال گذشته در لایه تجمیع اتفاق ویژه‌ای را شاهد نبوده‌ایم. در این لایه خود متولی اصلی یعنی شرکت مخابرات ایران، معترف به این مسئله است که در برخی از استان‌ها وضعیت به مرز بحران رسیده چرا که در سال‌های گذشته در لایه تجمیع به غیر از دو سه استان، سرمایه گذاری برای نوسازی و توسعه رخ نداده و این مسئله غیر قابل کتمان است. توسعه نامتوازنی که در گذشته شکل گرفته و یا عدم نوسازی و توسعه در لایه‌های مختلف باعث شده که امروز با برخی مشکلات در شبکه اینترنت کشور مواجه شویم.»

این اظهارات که نوعی اقرار هم به شمار می‌رود، حاکی از آن است که وضعیت زیر‌ساخت‌های ارتباطی در وضعیت هشدار قرار گرفته. زارع‌پور فارغ از تمام حاشیه‌ها باید روی این مسئله تمرکز کند و دست به انتخاب بزند؛ آیا همچنان در گیر و دار وضعیت اینترنت باقی خواهد ماند و تلاش دارد در حوزه‌ای که به دلایل خاصی از اعمال قدرت عاجز است پاسخگو باشد یا دست به انتخاب‌های مهم‌تری بزند و راه های نرفته در حوزه تحول ارتباطی را طی کند . حتی دسترسی آسان به اینترنت هم نیازمند توسعه سخت‌افزاری است و ماموریت مهم زارع‌پور برای 1402، اثبات کارآمدی خود و خلق چهره‌ای است که می‌تواند با وجود تداخلات عملکردی در حیطه وظایفش، محکم و ثابت‌قدم حرکت کند.