آوای مرز : تابستان امسال بحران کم آبی در شهرستان پیرانشهر زندگی مردم را مختل کرد. شهری که دارای ٣ سد بزرگ بلا استفاده است و هنوز هم تصفیه خانه ندارد.
شهرستان پیرانشهر همزمان با رشد جمعیت بحران کم آبی را هم تجربه می کند. شهری که یکی از حوزه های استراتژیک آبریز دریاچه ارومیه و تامین کننده آب ۳ سد منطقه است، ولی متاسفانه بیش از نیمی از جمعیت شهری آن، در طول روز دچار کاهش فشار آب شده و یا آب ندارند!
نبود آب سالم و بهداشتی در این شهرستان مرزی، موجب عدم بهره مندی بیش از ۸۰ درصد از ساکنان حاشیه شهر از آب سالم شده است. حتی مردم به حفر چاه به روش سنتی اقدام کرده اند تا شاید به آب برسند، اما در کل قطع و وصلی‌های مکرر آب آشامیدنی و کاهش افت فشار، زندگی عادی مردم پیرانشهر را مختل کرده است.
موضوع کم آبی، با واکنش امام جمعه پیرانشهر هم روبه رو شد و ماموستا مصطفی محمودی در خطبه‌های نماز جمعه هفته گذشته با انتقاد از کمبود آب در این شهر گفت: هم اکنون برخی چاه‌های عمیق این شهر خشک شده‌اند و با توجه به اینکه شهر گسترده شده، مصرف آب نیز افزایش یافته است، باید چاه های عمیق بیشتری در این شهر حفر شود تا مشکل کم‌آبی آن برطرف شود.
گفته می شود؛ با توسعه و الحاق مناطق حاشیه به شهر، میزان نیاز شهرستان به آب شرب به بیش از ۱۸ میلیون مترمکعب در سال خواهد رسید ولی این مهم تا کنون در پیرانشهر نادیده مانده است.
پیرانشهر از دیرباز شهر پر آبی بوده و تامین کننده آب سدهای “سیلوه”، “گرده بن” و “کانی سیو” است. سه سدی که کوچکترین نقشی در تامین آب این شهرستان ندارند!
سد مخزنی آب شرب “سیلوه” در ۱۱ کیلومتری شمال غرب شهر پیرانشهر و دارای حجم مخزن ۸۴ میلیون متر مکعب است و توانایی تامین سالیانه حدود ۱۸ میلیون مترمکعب آب شرب پیرانشهر را دارد اما در صورتی که تصفیه خانه شهرستان به بهره برداری برسد.
دومین سد، سد مخزنی “گرده بن” در ۲۵ کیلومتری شمال شرق پیرانشهر است که بر روی رودخانه “آویژه رو” در موقعیت روستای “گرده بن” واقع شده است. حجم مخزن این سد ۱۱۰میلیون متر مکعب است ولی سد “گرده بن” نیز بدون اهداف شرب اجرا شده و بدلیل عدم تأمین اعتبار فعلا متوقف شده است!
در نهایت سد مخزنی و غیرقابل شرب “کانی سیو” در ۱۳ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان پیرانشهر و در مسیر جاده سردشت، با اهداف انتقال آب مازاد رودخانه زاب به دریاچه ارومیه اجرا شد که حجم مخزن آن ۲۲۰ میلیون متر مکعب است و این سد هم بدون اهداف شرب اجرا شده است.
پیرانشهر با وجود داشتن ۳ سد با مجموع ظرفیت مخزنی ۴۱۴ میلیون مترمکعب، هنوز حتی یک تصفیه‌خانه ندارد و متاسفانه شرکت آبفای کشور و استان، با وجود تذکرهای متعدد تا کنون اقدامی در این خصوص انجام نداده اند! امسال هم که خشکسالی دامان کشور را گرفته، وضعیت در پیرانشهر حادتر شده و در شرایط کنونی کم آبی زندگی مردم را مختل کرده است.
نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس می گوید: «از ابتدای سال هشدار داده شده بود که میزان تولید چاه‌ها پاسخگوی مصرف شهر نیست. در این راستا نزدیک ۲۸۰ لیتر بر ثانیه تولید وجود داشته اما مصرف شهر بالای ۴۰۰ لیتر در ثانیه است و بنابراین مردم دچار کمبود آب شده‌اند».
کمال حسین پور افزود: «در شرایط کنونی، مردم خود اقدام به احداث چاه سنتی کرده‌اند. چاه‌هایی در پیرانشهر در حال حفر هستند باید به شبکه وصل شوند اما احداث آنها زمان‌بر است و حفر هر کدام ۲۰ روز طول می‌کشد!»
حسین‌پور با اشاره به اینکه یک مخزن ۱۰ هزار مترمکعبی در پیرانشهر وجود دارد ولی شرایط مناسبی ندارد، بیان کرد: «در این راستا هم از وزیر سوال کرده و مشکل کم آبی را به او تذکر داده است».
نماینده پیرانشهر و سردشت در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «باید تصفیه‌خانه آب شرب پیرانشهر احداث شود، چون آب آشامیدنی چیزی است که کمبود و نبود آن برای مردم غیرقابل تحمل است، آن هم در شهری که سدهای متعددی همچون کانی‌سیب، سیلوه و جلدیان دارد».
در همین راستا اخیرا جلسه ای با حضور مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی و فرماندار پیرانشهر، جهت بررسی مسائل، مشکلات و روند تامین آب شرب این شهرستان برگزار شد.
در این جلسه مقرر شد به منظور رفع مشکل آب شرب داخل شهر پیرانشهر، شش حلقه چاه جدید در نیمه دوم سال جاری حفر و وارد مدار بهره برداری قرار گیرند. با بهره برداری از این چاه ها، ۲۰۰ لیتر در ثانیه به ظرفیت تامین آب شرب شهر پیرانشهر افزوده خواهد شد.
همچنین حفر دو حلقه چاه در روستای شین آباد با هدف تامین آب شرب منطقه از دیگر تصمیمات اتخاذ شده در این جلسه بود.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی ماه گذشته با بیان اینکه خشکسالی های چند سال اخیر بخصوص در سال جاری، شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی را در تامین آب شرب برخی از روستاهای پیرانشهر، سردشت و مهاباد با چالش روبرو کرده بود، گفت: «با عنایت به تصویب اعتبارات و افزایش سهم این شهرستان ها، مقرر شد نسبت به رفع مشکل آب شرب روستاها اقدامات لازم انجام گردد».
طیف خوش سیرت، ادامه داد: «در این خصوص اعتبارات شهرستان پیرانشهر در بخش روستایی با رشد ۱۲۵۰ درصدی و مقرر شده تامین آب شرب پسوه و شین آباد پیرانشهر در سال جاری به اتمام رسیده و با افزایش اعتبارات استانی نسبت به رفع مشکل روستاهای این شهرستان اقدام شود».
تابستان گرم و کم آب پیرانشهر در حالی سپری شد که مردمان این دیار مرزی باید تا پایان نیمه دوم سال منتظر باشند تا ۶ حلقه چاه جدید وارد مدار شود برای شهری که قرار است سالانه ۶٠٠ میلیون متر مکعب آب از سد کانی سیبش راهی دریاچه ارومیه شود و دیگر سدهای آن هم چندان استفاده ایی برای پیرانشهر ندارند! و مردمان این مناطق به دلیل بی تدبیرهای وزارت نیرو و ستاد احیای دریاچه ارومیه از آب شرب و حق آبه کشاورزی بی نصیب اند و بی آبی اغلبشان را مجبور به مهاجرت به مرکز کرده است. گزارش/ تانیا شعفی
