آوای مرز : پایگاه خبری-تحلیلی “نشنال اینترست” درگزارشی، به بررسی روند تحولات جاری در منطقه خاورمیانه و تنهاییِ اسرائیل همزمان با کاهش حضور و تعهدات نظامی آمریکا در این منطقه پرداخته است. امری که عملا بنیان های امنیتی رژیم صهیونیستی را به نحو قابل ملاحظه ای تضعیف خواهد کرد و از همین حالا، نگرانی هایی جدی را برای تل آویو ایجاد کرده است.
نشنال اینترست در این رابطه می نویسد:
«اسرائیل که از “روابطِ ویژه” با آمریکا برخوردار است، به دقت تحولات اخیر افغانستان را رصد کرده است. برای اسرائیل، نگرانی های جدی در مورد خروج قریب الوقوع آمریکا از عراق و سوریه نیز وجود دارند. دو کشوری که از نظر جغرافیایی به ایران نزدیک هستند و تهران در آن ها نفوذ قابل توجهی دارد. بدون تردید حضور آمریکا در این مناطق برای امنیت اسرائیل کاملا حیاتی است. اسرائیلی ها ادعا می کنند که برنامه هسته ای ایران حاملِ تهدیدی جدی برای تل آویو است. برخی دیگر نیز استدلال می کنند که برنامه هسته ای ایران، یک تهدیدِ آنی و فوری برای اسرائیل نیست. با این همه، باید توجه داشت که اسرائیل به دلیل محدودیت های قابل توجه جغرافیایی خود، از فضای مانور چندانی در جریان جنگ و درگیری ها و همچنین از عمق راهبردی نیز برای دفاع از خود برخوردار نیست. از این منظر، با توجه به اینکه اسرائیل به خوبی می داند که هر گونه درگیری نظامی آن با ایران تبعات به شدت منفی را برایش خواهد داشت، تا جای ممکن سعی می کند تا با تهران به صورت مستقیم درگیر نشود. از این رو، بهترین گزینه اسرائیل برای مقابله با ایران این است که یک ابرقدرت به مقابله با تهران اقدام کند(به نیابت از اسرائیل). این موضوع به روشنی دلایل وابستگیِ روز افزونِ اسرائیل به آمریکا را در عرصه معادلات منطقه خاورمیانه، روشن می سازد.
اسرائیل بر خلاف بسیاری از دیدگاه های رایج، بیش از همه از قدرت نیروهای نیابتی ایران درمنطقه خاورمیانه در هراس و نگرانی است. در سوریه و عراق، ایران به نحو موثری از نیروهای نیابتی خود استفاده می کند و نفوذش را نیز با کمترین هزینه افزایش می دهد. در لبنان، حزب الله به عنوان یک متحد ایران، از حمایت های نظامی و سیاسی تهران برخوردار است. اسرائیل سال هاست که حضور نظامی آمریکا در منطقه را یک نیروی متوازن کننده در برابر قدرت ایران و شبکه نیروهای نیابتی اش علیه خود ارزیابی می کند.
حضور آمریکا در منطقه، صرفا از منظر نظامی برای اسرائیل امنیت تامین نمی کند. این حضور همچنین فرصتی را برای اسرائیل فراهم می کند تا روابطش را با همسایگان خود بهبود بخشد. در این راستا باید گفت که علی رغم سرخوشی و خوشحالی هایی که پیرامون “توافق ابراهیم” وجود دارد، این توافق صرفا روابط پنهانِ کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس با اسرائیل را عیان و آشکار کرد. این توافق بیش از آنکه به معنای واقعی کلمه یک توافق جهت عادی سازی و توسعه روابط باشد، نمودی از شکل گیری یک اتحاد علیه ایران، نیروهای نیابتی این کشور، و اسلامِ سیاسی است. تمای مولفه هایی که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس آن ها را تهدیداتی جدی علیه خود در نظر می گیرند. اضافه بر این، کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از طریق انعقاد توافق ابراهیم سعی داشتند تا به آمریکا این پیام را بفرستند که متحدانی پایدار و قابل اعتماد برای آن در منطقه خاورمیانه هستند.
اسرائیل از توافق ابراهیم، منفعت اقتصادی قابل توجهی را بُرد. بر اساس آمارها، تجارت اسرائیل با امارات ظرف یک سال از ۵۰ میلیون دلار به رقم ۶۱۳٫۹ میلیون دلار افزایش یافته است. با این حال، باید توجه داشت که این مساله با توجه به این گفته مشهور اتفاق افتاده است که می گوید: “در خاورمیانه، برای دسترسی به واشنگتن باید از تل‌آویو عبور کرد”. به بیان دیگر، اگر کشوری روابط خوبی با تل آویو داشته باشد، امکان اینکه بتواند حمایت آمریکا را نیز به خود جلب کند بسیار زیاد است. در این راستا باید گفت که کشوری نظیر عربستان سعودی، علی رغم اینکه روابط رسمی با اسرائیل ندارد، از حمایت کامل نظامی آمریکا برخوردار است.
با این حال، خروج اخیر نظامیان آمریکایی از افغانستان، سایه خود را بر عربستان نیز انداخته و شاهد بودیم که واشنگتن سامانه های دفاع موشکی پیشرفته و همچنین موشک های پاتریوت خود را از عربستان سعودی نیز خارج کرد. امری که موجب شده تا مقام‌های عربستان سعودی دست به هرکاری بزنند تا شاید بتوانند تعهد آمریکا به خود را به نحو بیشتری جلب کنند. در این رابطه به طور خاص شاهزاده سعودی “ترکی الفیصل” دست به هرکاری می زند تا مساله مذکور محقق شود.
در بحبوحه خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، شماری از ژنرال های سابق ارتش اسرائیل و همچنین تحلیلگران امنیتی به این مساله اشاره داشتند که اسرائیل می تواند از خود در منطقه، بدون حضور نظامی آمریکا در منطقه خاورمیانه، به خوبی دفاع کند. در این میان برخی از آن ها نیز بر این باور هستند که بسیار بعید است که آمریکا، اسرائیل را به حال خود رها کند. با درنظر گرفتن این مفروضات، کاملا منطقی است که به بررسی صحت و درستی آن ها بپردازیم.
حماس، پیروزی طالبان در افغانستان و همچنین خروج نظامیان آمریکایی از این کشور را تحولی مهم و قابل توجه ارزیابی کرده و می کند که این مساله نمی تواند از جانب اسرائیل مورد بی توجهی قرار گیرد.
برای گروه هایی نظیر حماس و همچنین دیگر گروه های ضدصهیونیستی، پیروزی طالبان در افغانستان عملا نشان می دهد که ادعاهای آمریکا در مقام یک ابرقدرت مبنی بر اینکه نمی توان آن را شکست داد، صرفا موضع گیری هایی گزاف و بیهوده هستند. از طرفی، ایران نیز اکنون منتظر عقب نشینی های بیشتر آمریکا از منطقه مخصوصا از عراق است. امری که در نوع خود برای تهران نیز تحولی مثبت است و می تواند به آن کمک کند تا دامنه نفوذش را در منطقه بیش از پیش افزایش دهد. امری که عملا موجب شده تا برخی رسانه های اسرائیلی خبر دهند که مقام های اسرائیلی از دولت آمریکا خواسته اند تا از عراق و سوریه خارج نشود. درخواستی که با هدف حفظ توازن امنیتی در برابر ایران مطرح شده و اسرائیل سعی دارد که همچنان جبهه خود در نبرد با ایران را تقویت شده ببیند.
*اسرائیل باید نگران باشد
اسرائیل در شرایط فعلی باید نگران باشد که کمک های نظامی آمریکا و همچنین حمایت های تقریبا غیرمشروط آن از تل آویو، امکان دارد اکنون حالتی مشروط به خود بگیرند. کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس پیشتر این مساله را در منطقه، مورد شناسایی قرار داده اند. اکنون، امارات خواهان بهبود روابط خود با ترکیه است و در عین حال در مدت خیر شاهد بهبود تعاملات مصر و ترکیه نیز بوده ایم. اضافه بر این، قطر، امارات، و عربستان سعودی، دشمنی های گذشته خود را کنار گذاشته اند و تا حدی به هم نزدیک تر شده اند. اسرائیل در دوره حضور نتانیاهو و ترامپ در قدرت، عملا از وجود اختلافات میان این بازیگران، به شدت سود برده و توانسته بود فضای مساعدی را جهت کنش ورزی های خود بیابد. با این حال اکنون یک توازن جدید در منطقه شکل گرفته که در نوع خود برای اسرائیل نگران کننده است.
در چهارچوب این مسائل و همچنین با توجه به عقب نشینی قابل توجه نیروهای آمریکایی از خاورمیانه، اسرائیل احتمالا با سناریوهای بسیار متفاوتی رو به رو خواهد شد که یافتنِ متحدانی جدید در منطقه را برای حراست از امنیتش به آن دیکته می کنند. باید پذیرفت که علی رغم توافق ابراهیم و مواضع جدید اسرائیل در منطقه خاورمیانه، تل‌آویو همچنان توسط دولت های عربِ متخاصم محاصره شده است. برای مثال، برخی گزارش ها حاکی از این هستند که اسرائیل قویا با فروش جنگنده های اف ۳۵ به امارات و قطر مخالفت می کند. در واقع، اسرائیل با توجه به عدم قطعیت های حاکم بر عرصه معادلات منطقه خاورمیانه نگران است که مبادا این جنگنده‌ها روزی علیه خودِ اسرائیل مورد استفاده قرار گیرند. رویه ها و رفتارهای اسرائیل در قبال فلسطینی ها و مخصوصا مسجد الاقصی نیز می تواند به سرعت رویکردهای اعراب و دولت های منطقه را نسبت به اسرائیل، در صورت عقب‌نشینی آمریکا از منطقه، تغییر دهد. امری که در راستای منافع اسرائیل نخواهد بود.»
*لینک:
https://nationalinterest.org/blog/middle-east-watch/can-israel-still-count-united-states-194641
