آوای مرز : آذربایجان غربی از منابع و ظرفیتهای فراوانی به عنوان استانی مرزی برخوردار است که معادن یکی از این ظرفیتهای مهم این استان بشمار می رود.
این استان میزبان بیش از یک میلیارد و ۱۴۲ میلیون تن انواع مواد معدنی است که سالانه برای استخراج دهها میلیون تن، ظرفیتی عظیم را در راستای تولید و اشتغال ایجاد کرده است.
اشتغال ۷۰۰۰ نفر در معادن آذربایجان غربی
غلامرضا بابایی، رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت آذربایجان غربی با اشاره به اینکه استان ما ۵۰۷ معدن دارد، اضافه کرد: انواع مواد معدنی از جمله آهن، طلا، زغال سنگ، آهک، گچ، مرمر و … از آنها استحصال می‌شود.
وی به رتبه ۳ آذربایجان غربی بین سایر استان‌های کشور در شاخص تنوع معادن اشاره کرد و گفت: همچنین از نظر بهره برداری نیز معادن استان ما رتبه هفتم را دارند.
این مسئول با اشاره به اینکه هم اکنون ۷۰ درصد معادن استان به بهره‌برداری می‌رسند، اضافه کرد: از این طریق برای ۷۰۰۰نفر به صورت مستقیم اشتغال‌زایی شده است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی به اعمال سیاست‌های تشویقی برای بهره برداران معادن اشاره کرد و گفت: در این زمینه می‌توان به ورود ماشین آلات معدنی و معرفی به صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی برای اخذ تسهیلات اشاره کرد.
بابایی با بیان اینکه برای فعالیت در این زمینه مانند سایر عرصه‌ها همان طور که یک سری فرصت‌ها وجود دارد، بدون شک موانعی نیز برای توسعه فعالیت وجود دارد، اضافه کرد: مشکلات روزافزون محلی، فرسودگی ماشین آلات معدنی، نبود واحدهای فرآوری متناسب با ظرفیت معادن از جمله مشکلاتی است که در این زمینه وجود دارد. طی ۸ ماهه نخست سال جاری همزمان با راه اندازی معادن راکد کوچک مقیاس و ایجاد واحدهای فرآوری مواد معدنی در مناطق مختلف استان سرمایه گذاری در حوزه معادن و صنایع معدنی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است.
وی افزود: در ۸ ماهه اول سال جاری ۲۹ فقره پروانه بهره برداری با ظرفیت استخراج سالانه بیش از ۳ میلیون و ۵۹۴ هزارتن و ذخیره قطعی ۲۲۶ میلیون و ۶۵۱ هزار تن در استان صادر شده است که برای بهره برداری از این معادن بیش از ۱۳۵۸ میلیارد ریال سرمایه گذاری انجام و برای ۶۵۷ نفر بصورت مستقیم زمینه اشتغال فراهم شده است.
این مسئول تصریح کرد: همچنین در مدت زمان یاد شده برای ۳۲ محدوده معدنی جدید پروانه اکتشاف صادر شده است و ۱۵ فقره گواهی کشف با حجم سرمایه گذاری بیش از ۶۱ میلیارد و ۷۳۳ میلیون ریال صادر شده است.
۵۰۷ معدن در آذربایجان غربی دارای پروانه بهره برداری است
وی اضافه کرد: در حال حاضر ۵۰۷ معدن دارای پروانه بهره برداری معتبر با ظرفیت استخراج سالانه بیش از ۱۷ میلیون و ۵۵۳ هزار تن و ذخیره قطعی یک میلیارد و ۱۴۲ میلیون تن انواع مواد معدنی با حجم سرمایه گذاری بیش از ۵۰۹۷ میلیارد ریال وجود دارد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی خاطرنشان کرد: در آذربایجان غربی ۲۱۸ محدوده اکتشافی دارای پروانه اکتشاف و ۶۲ معدن دارای گواهی کشف با ذخیره قطعی بیش از ۲۶ میلیون و ۸۷۹ هزار تن انواع مواد معدنی با حجم سرمایه گذاری بیش از ۶۰۹ میلیارد و ۳۵۵ میلیون ریال در حال فعالیت هستند.
معادن استان در تولید ناخالص داخلی نقش چندانی ندارند
حجت میکائیلی استاد دانشگاه و کارشناس معدن گرایش استخراج در گفت و گو با ایسنا ضمن اشاره به اینکه برخی مشکلات و نقاط ضعف، عملاً بهره برداری از معادن استان را دچار مشکل کرده است، ادامه داد: این ثروت خدادادی نقش چندانی در تولید ناخالص داخلی ایفا نمی‌کند.
وی، نبود واحدهای فرآوری مناسب در مناطق مختلف آذربایجان غربی، عدم توجه کافی به استراتژی معدن در زمینه بازاریابی جهانی، فقدان سیاست صادراتی یکپارچه، عدم وجود تکنولوژی روزآمد در زمینه استخراج را از جمله مشکلات موجود برشمرد.
کمبود نیروی متخصص در زمینه استخراج و فرآوری
میکائیلی بابیان اینکه با کمبود نیروی متخصص و ماهر در زمینه استخراج و فرآوری روبه رو هستیم، ادامه داد: باید یک برنامه مدون برای رفع این معضل و سایر مشکلات داشته باشیم.
این استاد دانشگاه با بیان ینکه، باید برنامه های اجرایی در راستای کاهش اثر نقاط ضعف به مرحله اجرا گذاشته شود، گفت: همه ظرفیتهای موجود در این زمینه باید به کارگیری شود.
وی با ابراز خشنودی از اینکه، آذربایجان غربی از حیث معادن و جغرافیای منطقه وقوع، دارای مزیت ها و نفاط قوت فراوانی است، بیان کرد: باید برای به فعلیت رساندن این نقاط قوت به صورت جدی تلاش شود.
میکائیلی برخورداری از مرز مشترک جغرافیایی با عراق، ترکیه و آذربایجان، وجود منطقه آزاد ماکو در استان و قابلیت بهره برداری از ظرفیتهای نهفته در آن، نزدیک بودن استان به بازارهای مصرف داخلی و خارجی را از جمله این مزیت‌ها برشمرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در این میان از عمده ترین ظرفیت استان یعنی قابلیت بهره برداری از آذربایجان غربی به عنوان دروازه ورود ایران به اروپا نمی‌توان چشم‌پوشی کرد، گفت: استفاده از این مزیت عمده بدون شک در گروی توسعه زیرساخت‌های مختلف به ویژه در بخش حمل و نقل زمینی، هوایی و ریلی است.
وی با بیان اینکه در صورت تقویت نقاط قوت و برطرف کردن نقاط ضعف می‌توان برای بهره برداری بهینه از معادن آذربایجان غربی گام برداشت، بیان کرد: در این زمینه لازم است که از ظرفیت نخبگان استفاده لازم را کرد.
ضرورت احداث و توسعه واحدهای فرآوری مواد معدنی در آذربایجان غربی
وی، احداث و توسعه واحدهای فرآوری در سطح استان، آموزش اصولی پرسنل شاغل در معادن و سنگ های تزئینی و صنایع معدنی مرتبط با آن، مشارکت با کشورهای همسایه در جهت توسعه معادن صنایع معدنی مرتبط با آن به منظور بهره مندی اصولی از تکنولوژی های روزآمد را پیشنهاد داد.
وی با بیان اینکه، فعال‌سازی دفاتر نمایندگی بازرگانی ایران در کشورهای هدف به منظور معرفی پتانسیل های معدنی استان می‌تواند در رونق این عرصه بیش از پیش موثر باشد، گفت: همچنین برپایی نمایشگاه توانمندی‌های معدنی استان، حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، برندسازی محصولات تولیدی استان نیز می‌توان در این زمینه راهگشا باشد.
به گزارش ایسنا؛ با وجود اذعان مسئولان از وجود چنین ظرفیتی در آذربایجان غربی، همچنان کمبودها و نبود تکنولوژی روز این ظرفیت را در مردابی غوطه ور کرده است که امید است مسئولان ذیربط با توجه به موقع و تجهیز معادن به تکنولوژی های روز،ماشین آلات و ایحاد بسترهای فرآوری مواد معدنی، این نعمت خدادادی را تبدیل به ثروتی عظیم کنند.
