آوای مرز / سعید باقری‌فر: انتصاب و انتخاب مدیران و استخدام افراد در دولت و حکومت همواره حساس بوده و همبستگی زیادی با حق الناس دارد. همه دولت‌ها ادعای شایسته سالاری و انتصاب بر اساس توانایی افراد بدون نگاه سیاسی دارند اما آنچه در عمل اتفاق می‌افتد غلبه نگاه سیاسی و حزبی در انتصابات است. دولت‌ها هم تحت فشار گروه‌های حامی قرار گرفته و عمده انتصابات از این جهت صورت می‌گیرد. این رویه نادرست در شرع و عقل جایگاهی ندارد و متاسفانه خسارات فراوانی بر سیستم اداری و نیروی انسانی و حقوق مردم وارد نموده است. چند نمونه از روش انتصاب در اسلام عزیز در ادامه آورده شده است:
قرآن کریم آیه ۵۵ سوره یوسف: حضرت یوسف(ع) در انتصاب خود دو عامل حفیظ و علیم را نام می‌برد اولی به معنای نگهبان است بطوری که در موضوع نگهبانی هیچگونه تغییر یا دگرگونی ایجاد نگردد. و دومی به معنی علم و آگاهی است. بنابر این دو ویژگی مدیر بویژه در مواقع بحران و افزایش مشکلات مردم، اساسی هستند و باید در هر مدیری وجود داشته باشند. در واقع حفیظ و مراقبت بر اموال که معنای امانت داری و ممانعت از دستبرد و سوء برداشت(مقابله با فساد مدیران و کارگزاران) را دارد.
در کنار آن، علم و آگاهی از شرایط و سازوکار مجموعه تحت مدیریت، از اهمیت بسزایی برخوردار اند. اگر دولت‌ها و حکومت به همین یک آیه از قرآن عزیز عمل کنند کشور در مسیر پیشرفت قرار می‌گیرد. از این دو صفت به روشنی می‌توان دریافت صرف دست پاکی بدون علم و تخصص راهگشا نیست همچنان که علم و تخصص نیز بدون دست پاکی و امانت داری بی فایده است. دولت‌ها با رعایت همین دو ویژگی باعث حذف انبوه تصمیمات نادرست و اتخاذ تصمیمات درست می‌شوند.
امیرالمؤمنین(ع) در نامه به مالک اشتر، یکی از شرایط واگذاری مسئولیت‌ها را «کفایت» می‌داند و می‌فرماید: «ای مالک در بکارگیری کارمندان و کارگزارانی که باید زیر نظر تو کار کنند هیچ گونه واسطه و شفاعتی را نپذیر مگر شفاعت «کفایت» و امانت را. تطابق سخن بسیار پر معنای حضرت علی(ع) در بکارگیری مدیران و کارگزاران بر اساس امانتداری و کفایت(شایستگی که حتما مشتمل بر علم و تخصص ) بر آیه قرآنی فوق آشکار است. بجز شفاعت کفایت و امانت سایر شفاعت ها از جمله هم حزبی، فامیل، عضو ستاد انتخابات، دوست، ظاهرسازی و …. از اعتبار ساقط است.
آنچه در عمل و در انتصابات ریز و درشت اتفاق می افتد با این دو معیار کفایت و امانت فاصله دارد و متاسفانه هر سال نیز این فاصله بیشتر می‌شود. ضروری‌ترین اقدام در اصلاح وضعیت موجود بازگشت به اصل کفایت و امانت در آیین‌نامه‌ها و بخش‌نامه‌ها و تدوین سازوکار روشن در شناسایی این دو ویژگی در افراد مختلف متناسب با فعالیت سازمان و دستگاه است.
