آوای مرز / بهزاد خالوندی : هرچند «مهران» همچنان مهم ترین مرز مبادلاتی همجوار با عراق طی دو سال اخیر محسوب می شود ولی اغلب مرزهای مبادلاتی همجوار با اقلیم کردستان هم بهار امسال را با یک رونق صادراتی آغاز کرده اند. خبرگزاری کردپرس در قالب یک گزارش تحلیلی به بررسی مقایسه‌ای حجم مبادلات گمرکات و بازارچه های غرب کشور در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲، در استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و ایلام با اقلیم کردستان و بخش عربی عراق پرداخته است که در ادامه می خوانید.به گزارش خبرنگار کردپرس؛ در سه ماه نخست امسال یک میلیارد و ۶۹۷ میلیون دلار کالا از طریق مرزهای زمینی کشور ایران به عراق صادر شده است. و در این میان بخش اصلی این صادرات از طریق ۱۰ مرز رسمی و بازارچه فعال واقع در استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و ایلام انجام گرفته است.
«مهران» همچنان در صدر مرزهای صادراتی
در سه ماهه اول امسال از طریق گمرک مهران در استان ایلام، ۳۷۳ میلیون دلار کالا به کشور عراق صادر شده که بالاترین میزان صادرات در بین ۱۲ مرز مشترک با عراق محسوب می شود. این میزان صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزشی چهار درصد رشد را نشان می دهد.
گمرک مهران در بهار سال ۱۴۰۱ نیز ۳۵۸ میلیون دلار به کشور عراق صادرات داشته که بالاترین میزان صادرات در بین ۱۲ مرز مشترک با عراق بوده است.
به لحاظ آمار سالیانه هم گمرک مهران در سال ۱۴۰۱ با یک میلیارد و ۶۰۹ میلیون دلار صادرات در صدر مرزهای همجوار با عراق به لحاظ حجم مبادلاتی قرار گرفت.
«پرویزخان» در رتبه دوم
گمرک پرویزخان در استان کرمانشاه در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ با ۲۵۸ میلیون دلار صادرات، در رتبه دوم جدول مرزهای مبادلاتی همجوار با عراق ایستاد که این میزان نشان از یک رشد ۲۲ درصدی در مقایسه با مدت مشابه در سال ۱۴۰۱ است.
گمرک پرویزخان در سه ماهه نخست ۱۴۰۱ هم با ۲۱۱ میلیون دلار صادرات در رتبه دوم جدول ایستاده بود.
صعود دوپله ای «پیرانشهر»
مرز مبادلاتی گمرک تمرچین پیرانشهر در استان آذربایجان غربی در سه ماهه اول ۱۴۰۲ به میزان ۲۲۷ میلیون دلار صادرات داشته است و با یک افزایش خیره کننده ۷۲ درصدی، جایگاه خود را تا رتبه سوم بالا کشیده است.
در حالیکه مرز پیرانشهر در مدت مشابه ۱۴۰۱ تنها ۱۳۲ میلیون دلار داشته و در رتبه پنجم قرار گرفته بود.
مرز «باشماق» همچنان در رتبه چهارم
مرز مبادلاتی گمرک باشماق در استان کردستان با ۱۹۵ میلیون دلار صادرات در سه ماهه اول ۱۴۰۲ دوباره در رتبه چهارم قرار گرفته است. البته میزان صادرات در باشماق افزایشی بوده است و در مقایسه با سه ماهه اول سال ۱۴۰۱، یک افزایش ۱۶ درصدی را شاهد بوده است.
تنزل «خسروی» به جایگاه پنجم
گمرک خسروی که همجوار با بخش عربی عراق واقع شده است در فصل بهار سال گذشته با صدور ۲۰۰ میلیون دلار کالا به عراق در رتبه سوم در میان مرزهای همسایه با عراق قرار داشت. اما در سه ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ با یک کاهش ۹ درصدی تنها ۱۸۲ میلیون دلار کالا از این مرز صادر شده است و به این ترتیب در رتبه پنجم قرار می گیرد.
عملکرد صادراتی دیگر مرزهای مبادلاتی
در بهار امسال بازارچه سومار با ۱۶۹ میلیون دلار و رشد ۳۰ درصدی، بازارچه شیخ صله با ۸۱ میلیون دلار و رشد یک درصدی، بازارچه کیله سردشت با ۵۷ میلیون دلار و رشد ۴۷ درصدی و سیرانبند بانه با ۱۹ میلیون دلار و کاهش ۴ درصدی در مقایسه با مدت مشابه در سال ۱۴۰۱ در رتبه های بعدی این جدول قرار می گیرند.
در این میان گمرک شوشمی پاوه هم با ۱۳ میلیون دلار صادرات در بهار امسال و رشد ۲۴ درصدی در رتبه آخر قرار می گیرد.
در استان خوزستان هم در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲ از مرز شلمچه ۷۶ میلیون دلار و از مرز چذابه ۴۶ میلیون دلار را شاهد بوده اند.
رونق بهاری در مرزهای کُردی
آمارهای صادراتی در بهار ۱۴۰۲ خبر از رونق دوباره مرزهای همجوار با اقلیم کردستان می دهند. مرز پرویزخان پس از دو سال آمار کاهشی، در بهار امسال یک رشد ۲۲ درصدی را شاهد بوده و گمرک پیرانشهر هم شاهد یک جهش خیره کنند ۷۲ درصدی در آمارهای صادراتی خود بوده است. مرز باشماق ۱۶ درصد، کیله سردشت ۴۷ درصد و شوشمی ۲۴ درصد رشد صادراتی را در بهار امسال تجربه کرده اند. خسروی به عنوان یک مهم همجوار با بخش عربی در بهار امسال شاهد یک کاهش ۹ درصدی بود. مهران و سومار هم به ترتیب یک رشد ۴ درصدی و ۳۰ درصدی را تجربه کرده اند و نشان از تداوم رونق این مرزها دارد.
البته تا پایان سال راه درازی باقی است و در این میان کارآمدی مدیریت مرزهای مبادلاتی، وضعیت زیرساخت ها، ممنوعیت های گاه و بیگاه محصولات صادراتی و وارداتی توسط طرف ایرانی و عراقی و … از جمله عوامل اثرگذار در بالا و پایین شدن عملکرد صادراتی مرزهای همجوار با عراق محسوب می شوند.
