آوای مرز : مهدی دهقان، محقق و کارشناس امور فرهنگی آذربایجان غربی در یادداشت پیش رو معتقد است؛ گردشگری پیش از آنکه یک صنعت و فعالیت اقتصادی باشد، پدیده‌ای فرهنگی بوده که در ایجاد تغییرات بسیار موثر است، برخلاف باور عموم امروزه، تنها جاذبه‌های تاریخی و مناظر طبیعی در جذب گردشگر مهم نیست، بلکه برخی کشورهای جهان برای بالا بردن آمار گردشگران ورودی خود، دست به ابتکارات و خلق رویدادها و جشنواره‌های مختلف فرهنگی می‌زنند.
از دیرباز تاکنون، شهرها فضایی برای رویداد زندگی اجتماعی بوده و آیین، مراسم، موسیقی زنده و… در شهرهای باستانی در فصول مختلف سال برگزار می‌شده است که این رویدادهای فرهنگی بیشتر با هدف احیای فرهنگ‌های بومی و ملی حیاتی اجرا می‌شد.
با گذشت زمان و با افزایش اوقات فراغت جامعه تعداد رویدادهای عمومی، جشن‌ها و سرگرمی‌ها افزایش یافت، در نتیجه دولت‌ها علاوه بر برگزاری رویدادها با هدف گذران اوقات فراغت شهروندان خود از آنها به عنوان یک استراتژی برای جذب گردشگ در فواصل مختلف سال و برای توسعه اقتصادی، سیاسی و تبلیغاتی خود استفاده می‌کنند.
این رویدادها می‌تواند با توجه به سنت‌ها و باورها، آیین‌های سنتی و مراسم مذهبی هر کشوری و گاهی حتی با استفاده از فرهنگ دیگر کشورها و اقوام توسط دولت‌ها برنامه‌ریزی و اجرا شود.
به دلیل اثرات چشمگیری که جشنواره‌ها، رویدادهای ملی و بین‌المللی فرهنگی در مناطق پذیرنده گردشگر در سطوح مختلف بر جای می‌گذارد، توجه فراوانی در کشورهای در حال توسعه چون تایوان، تایلند، سنگاپور و ترکیه در این زمینه معطوف شده است.
طبق گزارش خبرگزاری‌های ترکیه به نقل از ارسوی، وزیر وقت فرهنگ و گردشگری ترکیه، «در سال ۲۰۲۲ درآمد سالیانه این کشور از صنعت گردشگری بیش از ۴۰ میلیارد دلار بوده است و نزدیک به ۴۲ میلیون نفر به عنوان گردشگر به این کشور مسافرت کرده‌اند که این رقم در مقایسه با سال ۲۰۲۱ میلادی ۶۸ درصد افزایش یافته است.»
همچنین وی از سویی «برگزاری بیش از چهار هزار رویداد فرهنگی خبر داده که این رویدادها و جشنواره‌ها بیش از ۳۳ میلیون نفر بازدیده‌کننده داشته است، این رویدادها تنها در پنج شهر استانبول، آنکارا،چاناق قلعه، دیاربکر برگزار شده‌اند». همچنین این رویدادها از طریق شبکه‌های تلویزیونی، رادیو، بنرهای شهری، شبکه‌های اجتماعی برای مخاطبان تبلیغ و اطلاع‌رسانی شده و این رویدادها توسط ۱۷۵ خبرگزاری خارجی از ۳۷ کشور جهان پوشش داده شده است.
مهمترین این رویدادها و جشنواره‌ها فستیوال پرتغال، زیتون و جشنواره صدمین سال پیروزی جنگ چاناق قلعه هستند که در مکان‌ها و شهرهای مختلف برگزار شده‌اند.
درآمد کشور ایران از جذب گردشگر سالانه نزدیک به ۶.۲ میلیارد دلار است که می‌توان با جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران خارجی در بخش گردشگری رویداد و ایجاد جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی مختلف در سطح بین‌المللی با توجه به زیرساخت‌های غنی فرهنگی کشور این درآمد را به چند برابر رساند.
در ایران همه ساله در فواصل مختلف سال جشنواره‌ها و رویدادهای مهم فرهنگی در سطح منطقه‌ای و ملی برگزار می‌شود، بیشتر این جشنواره‌ها و رویدادها با محوریت غذاها و خوراک محلی، موسیقی محلی استان‌ها و اقوام، بازی‌ها و ورزش‌های محلی، پوشاک سنتی، صنایع‌دستی و آداب و رسوم‌های مختلف مردم کشور هستند. حتی برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم سالانه صدها گردشگر خارجی را که برای تماشای عزاداری، تعزیه‌خوانی و آشنایی با فرهنگ تشیع به ایران می‌آیند به خود جذب می‌کند.
برای مثال بسیاری از شیعیان کشورهای همسایه و بلاگرهای کشورهای اروپایی برای تصویربرداری و آگاهی از شیوه برگزاری این مراسم به شهرهای مختلف کشور سفر می‌کنند که این موضوع هم به عنوان تبلیغات مثبت و هم به عنوان جذب درآمد ارزی اهمیت ویژه‌ای دارد، اما برای جذب گردشگر رویداد باید تمهیداتی از سوی نهادهای دولتی با همکاری و تعامل بخش خصوصی انجام گیرد که ایجاد زیرساخت‌های لازم برای اجرای جشنواره‌ها، رویدادهای بین‌المللی، تبلیغات استاندارد و مناسب در سطح بین‌الملل مهمترین فعالیت‌ها برای رسیدن به درآمد ارزی مقبول در صنعت گردشگری شاخه گردشگری رویداد هستند.
برای ایجاد زیرساخت‌های مختلف برای برگزاری رویدادهای فرهنگی باید از نیروهای توانمند و آگاه فرهنگی کشورمان برای جذب ایده‌ها و نوآوری‌های جدید نهایت استفاده را کرد و با آموزش این نیروها سطح عملکردشان را در این زمینه ارتقا بخشید.
ایجاد سالن‌های مدرن، هتل‌های زنجیره‌ای مجهز و استاندارد با همکاری بخش خصوصی، افزایش کیفیت سامانه حمل و نقل کشور از دیگر نیازهای زیرساختی لازم برای افزایش جذب گردشگر رویداد برای کسب درآمد ارزی از این حوزه در کشور خواهد بود.
