آوای مرز / عبدالسلام معروفی :۱۳مهرماه روز نیروی انتظامی است و ۱۱ لغایت ۱۸ مهرماه مصادف است با گرامیداشت هفته ناجا، تکریم این هفته بهانه ای است تا از همه کسانی که در این وادی گام بر می دارند وشب وروز را نمی شناسند مثلا تجلیل شود.نامگذاری یک هفته برای پاسداشت این همه فداکاری و شجاعت تنها گرامیداشت کوچکی است از زحمات همه مردان و زنانی که از زندگی و خانواده خود جدا شده و شب و روزشان وقف مردم شده است.
شعار امسال هفته ناجا ( پلیس هوشمند ؛ امین مردم ) است و ناجا با تغییر در رویکرد در چند سال اخیر به خوبی و بسیار کارشناسانه وارد حوزه فرهنگی ، اجتماعی و فضای مجازی و آشنا شدن با علوم و فنون روز شده است. همانطور که از این شعار بر می آید نقش پلیس برای ایجاد امنیت برگرفته از هوشمندسازی بوده و در پس و لوای همین هوشمندسازی است که آسایش و آرامش مردم و نهایت امر خود امنیت در جامعه حاصل می شود.
هوشمندسازی ، تأمین امنیت، تحکیم نظم و اجرای قانون و عدالت، از مهم ترین ارکان ثبات و سلامت نظام اجتماعی و سیاسی است و بر اساس قانون در کشور ما، بخش عمده این وظیفه ، بر عهده نیروی انتظامی است.
در قرن اخیر، همگام با افزایش جمعیت، جرم و جنایت و همچنین مجرمان و جنایتکاران پیچیده‌‌تر شدند. برای مثال مجرمان یقه‌آبی، مجرمان اقتصادی و جرائم سازمان یافته، در قرن بیستم شکل گرفتند. بنابراین پلیس مدرن بر آن شد تا نه تنها بر پیگرد قانونی افراد متخلف، بلکه بر پیشگیری از جرم نیز تمرکز کند. در این بین تهیه اطلاعات توسط راه‌حل‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) کمک شایانی به نیروهای پلیس کرد و به طور قابل توجهی کارآیی آنها را افزایش داد.
پلیس مدرن از طیف وسیعی از فناوری‌ها برای جمع‌آوری، ذخیره، بازیابی، پردازش، تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات استفاده می‌کند. علاوه بر سیستم‌هایی که به طور خاص برای پلیس طراحی شده، استفاده عموم مردم از فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز می‌تواند ابزار جدیدی برای انجام وظایف پلیس فراهم کند.
توانایی‌های پلیس مدرن شامل استفاده از نظارت مبتنی بر سیستم تصاویر مدار بسته، شناسایی فرکانس رادیویی، شناسایی الکترونیکی، تأیید آنلاین گذرنامه و غیره می‌شود. پلیس مدرن به منظور افزایش کارایی و اثربخشی وابسته به سیستم‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی قوی و پیشرفته است.
پلیس هوشمند می‌تواند با استفاده از فناوری‌ها و فرآیندهای امروزی، که کارایی و اثربخشی نیروهای پلیس را به میزان زیادی افزایش می‌دهد، تعریف شود. این فناوری‌ها باید شامل داده‌های بلادرنگ، ارتباطات رسانه‌های اجتماعی، تبلت‌های عملیاتی، ابزارهای پیش‌بینی پلیسی و گزینه‌های مشابه باشد.
در حال حاضر پلیس ایران نیز اقداماتی در این راستا انجام داده است که سامانه AVLS و ردیاب هوشمند وسایل نقلیه پلیس پیشگیری، سامانه ثبت و استعلام اثر انگشت، سامانه استعلام وسایل نقلیه، سامانه استعلام سوابق افراد و پایش تصویری پرتابل توسط دوربین منصوبه روی البسه از نمونه‌های آن است. هرچند این اقدامات گام‌های مثبتی در جهت هوشمندسازی پلیس محسوب می‌شود، اما با توجه به گستردگی و پیچیدگی خاص مأموریت‌های امروز پلیس در ایران، می‌بایست شاهد پیشرفت‌های بسیار بیشتری در این زمینه باشیم.
به عبارت دیگر در دنیای نوین اطلاع رسانی و کهکشان راه شیری ؛ پلیس برای کنترل ، ساماندهی ، برخورد و نظارت راهی جزهوشمندسازی ندارد وهوشمندسازی بخشی از ضرورت دنیای فعلی دربرخورد با جرایم است.
هوشمندسازی در حوزه های مختلف نه تنها یکی از مهمترین وظایف و کارکردهای پلیس در عصر مدرن است، بلکه بزرگترین دغدغه هر مجموعه اداری و سازمانی است که با عناصر اقتصادی، ایدئولوژیک، فرهنگی، اجتماعی و نظامی پیوند خورده است.
بدون شکی ایجاد جنگ روانی و تضعیف روحیه و شکستن حریم ها با ابزارهای مختلف بخصوص در فضای نرم و هوشمندسازی هدف اصلی دشمن است و می دانیم دشمن سالیان سال است در این مسیر گام بر می دارد.
همانطور که اشاره شد برخورداری از امنیت در زندگی اجتماعی، از آرمان های دیرین بشری است. کابوس وحشتناکِ ترس ناشی از تجاوز، ظلم و تهدید، همواره عامل تلخ کامی، رکود، ناتوانی و نومیدی انسان در زندگی جمعی بوده است. رهایی از این کابوس و احساس مصونیت در برابر عواملی که آرامش زندگی و حقوق خود و جامعه را به مخاطره می افکنده و زندگی، آزادی و مزایای مشروع زندگی انسان را تهدید می کرده، بیش از خود زندگی، محبوبیت داشته و برای بشر لذت بخش بوده است.
براین اساس، دین اسلام امنیت را یکی از اصول زندگی و حالتی پرهیزناپذیر در زندگی جمعی و عنصری ضروری در بهره وری از مزایا و مواهب حیات و نیز زمینه ساز تکامل و ارتقای بشر پنداشته و از آن با عنوان یکی از مقدس ترین آرمان های بشری و الهی یاد کرده است و در این میان، نیروی انتظامی، در ایجاد امنیت در کشور اسلامی ایران سهم بسزایی بر عهده دارد و هوشمندسازی به عنوان اساس این امنیت و توسعه است.
پر واضح است با توجه به گستردگی وظایف ، ماموریت ها و چالش ها وظیفه پلیس در این بخش خیلی مهم است و به تنهایی نمی تواند سکاندار این عرصه باشد وهمچنین موفق تر عمل نماید ، پس حمایت دولت و نهادهای دیگر در این موضوع، بسیار حیاتی و سرنوشت‌ساز است. استفاده از نخبگان، اجرای طرح‌های پژوهشی، بومی‌سازی فناوری‌ها و فرآیندها و اقدامات دیگری که برای پیشرفت بیشتر پلیس ایران در راستای هوشمندسازی ضروری است، نقش حمایتی دولت و نهادهای دیگر مانند دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی را تبیین می‌کند.
در این راستا همه نهادها و مجموعه های فرهنگی و اجرایی وظیفه دارند مردم را به سوی اطاعت از رهنمودهای قانونی هدایت و نیروی انتظامی هم باید با قانونشکنان با قدرت مقابله کنند. قانونگرایی اگرچه گاه نیازمند اعمال قدرت و در حیطه وظایف نیروی انتظامی است، ولی پیش از این، نیازمند بالابردن بینش مردم و فرهنگ عمومی جامعه و لاجرم تقویت هوشمندسازی مردمی است واین هم با کار فرهنگی وتغییر در حرکت وبرنامه های پیش رو وافزایش اعتبارات وبکارگیری نیروهای زبده ، خبره ، کارشناس وآشنا به امور جنگ روانی امکانپذیر می باشد.
در حال حاضر با اقدامات صورت گرفته در ایجاد زمینه هایى مناسب در ابعاد فرهنگى و تبلیغى، میزان تعامل مردم و نیروى انتظامى، افزایش چشمگیرى داشته و مهمترین اثر آن، کاهش ارتکاب جرایم و متلاشى شدن باندهاى کوچک و بزرگ بزهکارى در سطح جامعه بوده و به نوعی همان ایجاد آرامش داخلی است.
سخن پایانی این که امنیت داخلی و هوشمندسازی یکی از مهمترین مولفه‌های توسعه است و برای اینکه بتوانیم به توسعه پایدار و پیشرفت‌های روز افزون دست یابیم ، باید شاخص‌های امنیتی را افزایش دهیم. مسلماً در این راستا جایگاه و نقش نیروى انتظامى در پاسدارى از دستاوردهاى انقلاب، در کنار دیگر نیروهاى مسلح کشور بر کسى پوشیده نیست. لذا هفته ناجا فرصت مناسبی است تا ضمن تکریم و گرامیداشت یاد و خاطره شهدای والا مقام این نهاد، مردم و مسئولین از پلیس غیور کشور که فداکارانه جان و آسایش خویش را نثار امنیت و آرامش هموطنان می نمایند تقدیر به عمل آورده و آنها را در راستای انجام وظایفشان یاری نماید و همچنین این شعار به خوبی تحقق بخشد که پلیس برای امنیت و ایجاد آرامش درجامعه به ابزارهای نیازمند است که هوشمندسازی به شیوه های نوین جزو اولین امورات در دنیای فعلی است و امنیت هم شامل همه مردم شده ؛ این مهم با تعامل و همراهی همگانی کلیه دستگاهها ، ارگانها ، کارشناسان ، صاحبان نظران ، رسانه ها ، فعالین فرهنگی و متولیان حوزه نرم افزاری و فناوری کشور در ارتقای شاخص ها و آگاهی مردم میسر خواهد شد.
