آوای مرز : تعلل یک ساله وزارت نیرو در تصویب حق آبه تالاب های آذربایجان غربی و تهدید خشک شدن برخی از تالاب های بین المللی استان، نشان می دهد که زور وزارت نیرو همچنان به سیاست های ستاد احیای دریاچه ارومیه نمی رسد و تالاب ها قربانی روند احیای دریاچه می شوند.
آذربایجان غربی با وجود ۳۰ تالاب به مساحت بیش از ۷۰ کیلومتر مربع، جزو استان‌های برتر در حوزه تالابی است. همچنین ۶ تالاب آذربایجان غربی در سایت رامسر ثبت شده و در ردیف تالابهای بین المللی قرار دارند که دریاچه ارومیه، تالاب قوپی علی بابا و کانی برازان مهاباد، درگه سنگی، یادگارلو و حسنلو از این جمله اند و تالاب یادگارلو حدود دو دهه است، خشک شده است.
در گذشته آب کشاورزی بعد از فصول کشاورزی در اختیار تالاب‌ها بود، اما در راستای سیاست های ستاد احیای دریاچه ارومیه، با مسدود کردن سر دهنه رودخانه‌ها و انهار، این حقابه به دریاچه ارومیه داده می‌شود و برخی تالاب‌ها را با مشکل کم آبی مواجه کرده است و مشکلات زیستی شکل گرفته تنوع گونه های گیاهی و جانوری در این سایت ها را تهدید می کند.
داستان تکراری، نبود حق آبه تالاب ها در آذربایجان غربی، هر سال تکرار می شود و در تابستان با اوج گیری گرما و افزایش تبخیر، به اوج خود می رسد و در باقی فصول سال نیز آب حاصل از بارش ها به داد تالاب ها می رسند.
اوایل سال ۹۸، اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌غربی از ارسال مطالعات طرح حقابه تالابهای آذربایجان غربی به وزرات نیرو خبر داده این در حالی بود که در همان سال به دلیل عدم تامین حق آبه، ۲ تالاب «قوپی بابا علی» مهاباد و «قره گول» بوکان استان خشک شده بودند.
با شروع سال آبی جدید و امیدواری ها برای بارش نزولات آسمانی و امکان دوباره آبگیری تالاب‌ها در نبود حق آبه ها افزایش یافت، اما دوباره تابستان و افزایش تبخیر سبب شد که به جز تالاب یادگارلو که کامل خشک شده، وضعیت تالاب بین المللی “قوپی باباعلی” مهاباد نیز دوباره تهدید شود.
پاییز سال گذشته خبرگزاری کردپرس نوشت؛ شواهد نشان می دهد که طرح تعیین حق آبه ایی در کار نیست و به همان شیوه ایی که دریاچه ارومیه با نزولات جوی پر بار شد، تالاب ها نیز باید با نزولات آسمانی از خشکی رهایی یابند.
با گذشت یک سال از ارسال مطالعات طرح حقابه تالابهای آذربایجان غربی به وزارت نیرو، پیش بینی کردپرس درست از آب درآمد و هنوز هم معاون فنی حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی امیدوار است که این تخصیص در وزارت نیرو تصویب شود.
حجت جباری می گوید: «امسال حق آبه تمام تالابهای استان مطالعه و مشخص شده و وزارت نیرو باید حق آبه تالاب‌ها را تأمین کند اما بر اساس اعلام این وزارت خانه با وجود مشخص شدن میزان حق آبه تالاب‌ها، هنوز تخصیص آن به تصویب نرسیده است».
میزان حق آبه دریاچه ارومیه سالانه ۳.۱ میلیارد مترمکعب است، و بر اساس اعلام معاون فنی حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی؛ «امسال تاکنون ۲.۸ میلیارد مترمکعب از این حق آبه تأمین شده و پیش بینی می‌شود در صورت بارندگی مناسب تا پایان سال این میزان به ۳.۱ میلیارد مترمکعب برسد».
جباری عمده مشکلات تالابهای استان را مربوط به عدم تأمین آب مستمر برای تالاب‌ها در فصول گرم سال می داند و ادامه می دهد: «در تابستان آب کافی به تالاب‌ها نمی‌رسد و سطح آب تالاب‌ها کاهش می‌یابد بنابراین ضرورت دارد وزارت نیرو حق آبه تالاب‌ها را در فصول گرم سال نیز تأمین کند».
اما همانگونه که زور وزارت نیرو در سایر موارد همچون ادامه عملیات ساخت سد سازی، نحوه تخصیص آب در استان و انتقال آن به سایر استان های همجوار به ستاد احیای دریاچه و کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه نمی رسد، مشخص است که چرا این وزارتخانه در خصوص تصویب حق آبه تخصیص یافته تالاب های بین المللی آذربایجان غربی نیز یک سال است که تعلل می کند!
