آوای مرز : ۱۰ مارس در تقویم میلادی برابر با ۲۰ اسفند در تقویم شمسی به عنوان روز جهانی لباس کُردی ثبت شده است. لباس کُردی با همه تنوع های آن فقط یک پوشش نیست. لباس کُردی کتیبه ای است که داستانها از فرهنگ هزار توی کردی با خود دارد.
لباس کُردها مانند فرهنگ زیبا و متنوع شان از طبیعت زیبای کردستان و مناطق کردنشین بهره ها برده است. لباس یکی از شاخصەهای هویتی برای کُردها است و ثبت روز جهانی لباس کردی با توجه به این اهمیت هاست که بهتر درک می شود.
لباس‌های کُردی هم مانند سایر شاخصه های فرهنگی در مناطق کردنشین و دیار کردستان از تنوع خاصی برخوردار بوده و هر منطقه‌ای دارای لباس مخصوص به خود است.
در کنار همه زیبایی های خیره‌کننده‌ای که لباس‌های کُردی در خود دارند، زیورآلات به کار رفته در آن خود از اصالت و زیبایی دیگری برخوردار است که در دنیا و در نوع خود بی‌نظیر است.
استفاده از سکه‌های طلا و لیره در پوشش زنان کُرد زیبایی چشم‌نوازی ایجاد کرده و صدای ناشی از برخورد سکه‌ها و لیره‌ها با هم در هنگام راه رفتن زنان کُرد چنان موسیقی دلنوازی را ایجاد کرده که طبع هنری هنرمندان و شاعران کُرد را برانگیختە و در وصف آن شعرها سروده و آوازها سرداده‌اند.
حوزە جغرافیایی کردستان و پوشش مردمان کُرد
یک کارشناس مردم‌شناسی در مورد تنوع لباس و سایر شاخصهدهای فزهنگی کردستان معتقد است: “پوشاک ماحصل گفتمان انسان با طبیعت است و این ماحصل تحت‌تاثیر مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و شرایط جوی حاکم بر منطقە زندگی است.”
ابراهیم هاشمی می گوید: “مسائل اجتماعی همچون قشربندی‌ها و طبقات و مشاغل اجتماعی و مسائل فرهنگی همچون آیین‌ها و مراسمات مختلف، بر پوشاک به عنوان ماحصل خروجی انسان بە عنوان بارزترین نمود فرهنگی هر قوم و ملت، تاثیرگذار است.”
آقای هاشمی می گوید: “اگر قدمت و تاریخی برای پوشاک در نظر گرفتە شود از بدو پیدایش، انسان بە این پدیده فرهنگی دست یافتە است. انسان از بدو آفرینش برای در امان ماندن از سرما و گرما و گزندهای طبیعی از ابزارهای مختلفی برای پوشاندن خود استفادە کردە تا زمانی کە وارد حوزە بافت و نساجی شدە است.
حوزە جغرافیای فرهنگی کُردها بسیار گستردە است و از دهلران آغاز و ایلام، کرمانشاە، کردستان، بخشی از آذربایجان غربی، بخشی از ترکیە، سوریە، عراق و قسمتی از جغرافیای خراسان شمالی را در برمی‌گیرد.”
به باور کارشناسان حوزە جغرافیایی کردستان، مناطق کوهستانی، دشت‌ها و مناطق سردسیری و گرمسیری و ملایم را شامل می‌شود کە نوع پوشش هریک از این محیط‌ها بر اساس شرایط جوی و محیطی و انسان‌های پرورش‌یافتە در این منطقە با سایر مناطق متفاوت است.
به اعتقاد کارشناسان اگر مزون در دنیا پیشینەای صد سالە داشتە باشد، در حوزە جغرافیایی کردستان قدمتی چند هزار ساله داد.
گردنبندها و بازوبندهای یافت شدە با قدمت ۶۰۰ هزار سالە در جریان یافتەهای باستان‌شناسی، شاهدی بر توجە مردم کُرد بە مسائل زیبایی شناختی است و حتی در لباس‌های مخصوص مراسمات ماتم و عزا بە جلوەهای بصری زیبایی در آن توجە شدە است. ها استفاده خواهیم کرد.
