آوای مرز / عبدالسلام معروفی : ۱۱ مردادماه ۱۳۶۷ مصادف با ۲ آگوست ۱۹٨٨ ساعت ۲:۴۵ به وقت محلی، وقتی که ساکنین بیگناه اشنویه در خواب بودند، جنگنده های رژیم بعث عراق، تعداد ٨ بمب شیمیایی حامل گاز خردل را بر سر مردم اشنویه فروریختند
برای ساکنان خطه غرب کشور امروز یادآور یکی دیگر از رویدادهای تلخ و تکان دهنده تاریخ است؛ در چنین روزی ۱۱ مرداد ۱۳۶۷ – رژیم بعث عراق در ادامه جنایات خود بخشی از مناطق اشنویه در استان آذربایجان غربی را بمباران شیمیایی کرد. بر اثر این بمباران بیش از هزاران تن از هموطنان شهرستان گیلاس ایران مصدوم و مجروح شدند.
به رغم آنکه ۳۱ سال از آن واقعه تلخ می گذرد و به رغم اسناد رسمی موجود و گزارش هیات ناظر بر آتش بس سازمان ملل متحد در باب استفاده از بمب شیمیایی خردل در بمباران ۲ آگوست (۱۱ مرداد سال۶۷) منطقه شیخ عثمان و هفت نقطه دیگر از اشنویه متاسفانه سرنوشت و داستان مردمان شیمیایی شده این شهر هرگز ابعاد رسانه ای و بین المللی پیدا نکرد و مظلومیت مردمان کُرد این دیار کماکان به فراموشی سپرده شد و بعد از انفال، حلبچه و سردشت در خاطره ها گم شد.
بعد از بمباران شیمیایی و بلافاصله وزش باد و بارش باران اثرات بمباران کاهش یافت طوری که این بمباران شهید نداشت اما بیشتر مصدومان از آن زمان به مرور با تحمل آسیب های آن بمباران آسمانی شدند و بیش از ۲۰۰۰ نفر از مردم بی گناه مهمان خردل نامهربان و بی مروت شدند و هنوز هم آثار جنایت صدام بعثی و استکبار در کوچه های این شهر زیبا خودنمایی می کند.
صبح روز بعد خبر بمباران این مناطق در تمامی شهر پیچید در ساعات اولیه سمت جنوبی محله مام تمر – باغ حاجی سلطان سلطانی – کچل آباد و برده زرد کنار جوب نلیوان مورد اصابت بمبها قرار گرفته بود. کم کم مشکلات تنفسی ، سردرد و سرگیجه ، خارش پوست و آثار سوختگی و … بر روی بدن مردم نمایان می شد. صف طویل مصدومین ابعاد حادثه را و این جنایت ضد بشری را نمایان نمود . نیروهای پدافند شیمیایی سپاه وارد شهر شدند و اقدام به پاکسازی مناطق مورد اصابت نمودند ، آمبولانسها از شهرهای همجوار جهت انتقال مصدومان به شهر رسیدند . کثرت مصدومین به حدی رسید که هلکوپتری ((شنوک )) در میدان فوتبال فرود آمدند و بیمارستان فوری در محل سالن ورزشی (( شهید الهوردیزاده )) بر پا گردید و مصدومان با هلیکوپتر و آمبولانس به شهرهای ارومیه ، تبریز ، مهاباد منتقل می شدند بیشتر مصدومان را زنان و کودکان تشکیل می دادند که خود علایم مصدومیت را نمی شناختند. با بلندگو از عموم کسانی که دچار عارضه های پوستی ، تنفسی و جسمی هستند درخواست می شد که به آمبولانسهای مستقر در کوچه و خیابانها مراجعه نمایند تعداد مجروحان از دهها و صدها نفر تجاوز نمود و بیش از دویست نفر به بیمارستانهای شهرهای همجوار اعزام شدند
بلافاصله بعد از این حادثه تلخ هیئت سازمان ملل وارد ارومیه شد و بعد از عیادت و دیدار با مجروحان شیمیایی به شهر اشنویه آمدند و از محل و آثار تخریبی نمونه برداری می کنند و با مردم در محل و سپس با امام جمعه مرحوم قاضی محمد خضری و بخشدار و چندین نفر از معتمدین شهر گفت و گو می کنند و گزارش خود را بشرح ذیل در تاریخ ۲۳ آگوست ۱۹۸۸ تحویل شورای امنیت سازمان ملل نمودند که در آن ضمن تأیید و تأکید بر بمباران شیمیایی شهر اشنویه در غرب کشور ایران در تاریخ دوم آگوست تعداد مجروحان را ۲۶۸۰ نفر اعلام نمود و گزارش می نماید:
الف – آزمایشات پزشکی در ارومیه انجام پذیرفته نشان می دهد که تمام بیماران بر اثر حمله شیمیایی مصدوم و مجروح شده اند و علائم و شواهد حاکی از وجود گاز خردل در بمب های پرتاب شده می باشد.
ب- نتایج حاصله از تجزیه های شیمیایی وجود گاز خردل در منطقه حمله شیمیایی را تأیید می نماید.
ج- از آزمایشات انجام یافته ازبقایای بمب های اشنویه می توان به این نتیجه رسید که بمب ها شبیه بمب های هستند که در سال های ۱۹۸۳ ، ۱۹۸۶ ، ۱۹۸۷ ، ۱۹۸۸ علیه اتباع غیر نظامی ایران استفاده شده است.
بمباران شیمیایی اشنویه بعد از آتش بس جنگ هشت ساله و تجاوز صدام مایه تعجب جهانیان و نشانگر خوی ددمنشانه رژیم بعث عراق و استکبار بود.
بیاد داشته باشیم که این ایام و این خاطره های تلخ نشان از پایداری و استقامت یک شهر و مردمان بی گناه درکنار ملتی به وسعت ایران در هشت سال دفاع از خاک کشورشان می باشد که ثبت و توجه به آنها باعث هویت بخشی و ثبت تاریخ و مظلومیت مردم منطقه خواهد شد.
