آوای مرز : آمار حاشیه نشینی در ارومیه طی ۱۶ سال اخیر روبه رشد بوده و اکنون حاشیه نشینان ۳۷ درصد جمعیت این کلان شهر شمال غرب کشور را شامل می شوند اما رنگ فراموشی به خود گرفته اند و کسی مایل به دیدن حقایق تلخ این بخش از شهر نیست.به گزارش خبرنگار کردپرس، چهار و نیم درصد از مساحت کل شهر ارومیه وسعت سکونتگاه‌های غیر رسمی این شهر است که شامل ۴۷۱ هکتار می شود. در حال حاضر ۳۷ درصد از مردم ارومیه حاشیه نشین هستند و در این مناطق زندگی می کنند، آماری که هر ساله بر میزان آن افزوده می شود.
علیرغم اینکه تا پایان برنامه ششم توسعه، بایستی ۱۰ درصد از جمعیت حاشیه‌نشین در شهرهای مختلف کشور کاهش یابد اما این آمار در حال افزایش است.
حاشیه نشینی در شهر ارومیه در فاصله زمانی سال های ۸۲ تا ۹۶ رشد قابل ملاحظه ایی داشته است. به نحوی که سال ۸۲ ارومیه با یازده محله، جمعیتی برابر با ۹۰ هزار نفر حاشیه نشین را در خود جای داده بود اما در سال ۹۶ این آمار به ۳۱ محله با جمعیت ۲۴۰ هزار نفر افزایش یافته است.
مهاجرت، رشد غیر اصولی سازه های ساختمانی، فقر، بیکاری، معضلات اجتماعی، رشد و توسعه نامتوزن شهری، الحاق روستاهای و مناطق خارج از محدوده به شهر و… در کنار نبود برنامه ریزی منسجم و دقیق از سوی دولت و شهرداری، حاشیه نشینان را در ارومیه با مشکلات عدیده‌ای روبه رو ساخته است.
بیش از ۶۰۰ هزار نفر در بیش از ۷۰ محله در مناطق حاشیه‌ای شهرهای آذربایجان غربی زندگی می‌کنند که بیش از ۲۰۰ هزار نفر از آنان در ارومیه و در مناطقی چون اسلام آباد، الواج، کشتارگاه، حاجی پیر لو، وکیل آباد، علی آباد، حسین آباد، شهرک پردیس و شهرک گلمان ساکن‌اند.
روستاهای الواج، دیگاله، دیزج سیاوش، طرزیلو و تعداد دیگری از روستاها که به دلیل توسعه شهر ارومیه در اراضی داخل شهر قرار گرفته از معضل حاشیه نشینی در امان نمانده است.
این جمعیت در ارومیه در حال حاضر ۳۷ درصد جمعیت این شهر را تشکیل می‌دهند، هر چند در سال ۹۶ موضوع الحاق برخی سکونتگاه‌های غیررسمی به محدوده شهری ارومیه تصویب شد اما باز هم مشکلات این بخش ها به قوت خود باقی است.
نبود فضای آموزشی، بهداشتی و تفریحی مناسب، مشکلات مربوط به حمل و نقل و خدمات رسانی شهری در مناطق حاشیه به چشم می خورد.
اما فرماندار ارومیه با اشاره به اجرای پروژه‌های متعدد در این مناطق می گوید: برق رسانی، مخابرات و ایجاد شبکه آب‌رسانی روستایی و گسترش ضریب نفوذ گاز طبیعی در مناطق روستایی احداث فرهنگسراها و خانه محلات، ایجاد مراکز خدمات رسانی از قبیل مراکز جامع سلامت شهری و پایگاه‌های بهداشت توسط مرکز بهداشت از نمونه اقدامات دولت در مناطق حاشیه نشین ارومیه است.
به گفته ملامحمدی زاده؛ با هدف شناسایی و بهره برداری از ظرفیت‌های مناطق حاشیه‌نشین، جلوگیری از تقلیل سرمایه‌های اجتماعی در این مناطق و ارائه خدمات بهتر به ساکنان حاشیه نشین ۹ دفتر تسهیلگری در ارومیه فعال شده و سرانه مراجعه‌کنندگان به هر دفتر ۱۵ هزار نفر بوده و این مساله نشان از اهمیت دفاتر تسهیلگری در رسیدگی به وضعیت اجتماعی و بهبود وضعیت این مناطق دارد
او توجه به توسعه زیرساخت‌ها و امکانات در مناطق روستایی مؤثرترین راهکار برای جلوگیری از مهاجرت روستا به شهر می داند و ادامه می دهد: بهره مندی آسان از خدمات دولتی و ایجاد فرصت‌های شغلی متناسب با ظرفیت‌های منطقه‌ای از جمله مواردی است که می‌تواند در صورت فراهم‌سازی در مناطق روستایی مانع از مهاجرت روستاییان به شهر و گسترش پدیده حاشیه نشینی شود.
هنوز هم آمار دقیقی از حاشیه نشینان ارومیه در دسترس نیست و تا کنون آمار های مخلتفی از سوی مسئولین استانی ارائه شده و عجیب تر آنکه حتی نماینده ارومیه به طور کلی این جمعیت را تکذیب کرده است.
اخیرا فرماندار ارومیه از وجود ۲۴۰ هزار نفر در مناطق حاشیه‌ای و غیررسمی این شهر خبر داده این در حالی است که تیر ماه سال جاری، سرپرست دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری آذربایجان غربی گفت: ۳۴۰ هزار نفر حاشیه نشین در ارومیه شناسایی شده که ۳۷ درصد جمعیت این شهرستان است.
از سوی دیگر نیز بهادری نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی با رد آمار سکونت ۲۰۰ تا ۳۵۰ هزار نفری مردم ارومیه در حاشیه شهر اعلام کرده که هم اکنون درصد حاشیه‌نشینی در شهر ارومیه نزدیک صفر رسیده است و بسیاری از زمین‌های حاشیه شهر به محدوده شهر الحاق شده و اینک به آنها شهروند ارومیه اطلاق می‌شود.
بخش عمده ای از حاشیه نشینان ارومیه را جمعیت مهاجرانی از همان استان تشکیل می دهند که به امید اشتغال از روستاهای اطراف و یا شهرستان های این استان به ارومیه مهاجرت کرده و اکنون از کمترین خدمات شهری بهره مندند، ضروری است تا این مناطق به صورت کارشناسی آسیب شناسی شود و جهت رفع مشکلات آنها که دیگر به بخشی از بدنه شهر در حال رشد، تبدیل شده اند، اقدامات اساسی انجام گیرد.
اما زمانی که آمار دقیقی از حاشیه نشینان در دسترس نیست و مسئولان هر کدام آماری جداگانه ارائه می کنند چگونه می توان امیدوار بود که این مسئولان برنامه ایی منسجم برای حاشیه نشینان، این فراموش شدگان شهری، داشته باشند؟!
