آوای مرز / تانیا شعفی – کردپرس : سردشت؛ اولین شهر قربانی سلاح شیمیایی جهان، با بالاترین نرخ بیکاری ثابت در استان، اکنون با شیوع بیماری کرونا در وضعیت حساسی به سر می برد و به گفته عضو شورای شهر سردشت؛ «در حال حاضر امید به زندگی مردم این شهر صفر شده است».
شهری که به شهر نفس های خسته از گاز خردل شناخته می شود، اکنون نگران نفس تنگ کرونا نیز شده است و محرومیت هایش بیشتر به چشم آمده اند.
عدم شفافیت تعداد جانبازان مدعی مصدومیت شیمیایی سردشت هم بر این نگرانی ها افزوده است. چرا که خطیب موقت تهران در سال ۱۳۶۶ تعداد مصدومان شیمیایی سردشت را هشت هزار و ۴۴ نفر معرفی کرده بود اما پس از گذشت سه دهه و برگزاری چندین کمیسیون پزشکی، تعدادی کمتر از یک هزار و ۶۰۰ نفر احراز جانبازی شده است که گفته می شود از این تعداد ۴۰۰ نفر مصدوم شیمیایی ریوی و تنفسی هستند.
کمبود امکانات بهداشتی همچون ماسک، دستکش و تجهیزات بیمارستانی برای مقابله با کرونا، سردشت را تهدید می کند. شهرداری سردشت حتی ماشینآلاتی برای ضدعفونی کردن خیابانها ندارد و کشاورزان از پمپهای دستی برای ضدعفونی کوچهها استفاده میکنند.
این پاره جان، این نای خسته و این نفس تنگ، اما الان به اقدامات فوری و اورژانسی نیاز دارد تا در مقابله با کرونا این میهمان ناخوانده قد علم کند و از یک فاجعه انسانی رهایی یابد.
وریا حسن پور عضو شورای شهر سردشت با اشاره به اینکه در این شهرستان هنوز هم اثرات بمباران شیمیایی از بین نرفته و نفسهای مردم این دیار هنوز بوی گاز خردل میدهند، به ایلنا می گوید: بیمارستان سردشت که ۳ شهر و تقریبا ۲۵۰ روستا را پوشش میدهد، فاقد امکانات اولیه کافی برای خدمات رسانی است، هرچند خیرین شهرستان در این مدت حامی بیمارستان و دنبال رفع کمبودهای پرسنل و بیماران بوده و هستند.
او با بیان اینکه بیمارستان این شهرستان تنها ۵ دستگاه تنفسی دارد، عنوان می کند: هم اکنون بیماران کرونایی با مشکلات تنفسی ۸ نفر هستند و به همین دلیل رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان آذربایجان غربی ۳ دستگاه به این استان ارسال کردند و هم اکنون تعداد این دستگاه ها به ۸ عدد رسیده و اگر بیمار دیگری به آمار اضافه شود دیگر دستگاهی برای بهبودی شرایط تنفسیاش وجود ندارد.
حسن پور با اشاره به عدم فعال بودن کلینیک مصدومان شیمیایی این شهر ادامه می دهد: این کلینیک که در ساختمان بنیاد شهید این شهرستان واقع شده هیچگونه خدمات پزشکی و درمانی ندارد و فقط نام کلینیک تخصصی را یدک میکشد.
او همت مردم سردشت برای مقابله با ویروس کرونا را ستودنی می خواند و می گوید: مردم این دیار قبل از مسئولان دست به کار شدند، عده کثیری از جوانان این شهرستان و فعالان مدنی به صورت خودجوش درصدد مبارزه با این بحران برآمدند و گاه با بستن پیش از موعد راههای مواصلاتی و گاه از طریق جمع آوری کمکهای مردمی و تهیه بستههای حمایتی از جمله اقلام غذایی و بهداشتی برای خانوادههای نیازمند تلاش کردند تا مانع از گسترش این بیماری کشنده شوند.
پیشتر نیز رییس انجمن دفاع از حقوق مصدومان شیمیایی سردشت اظهار کرده بود؛ از بستههای اهدایی هلال احمر فقط ۴۰۰ بسته به ما تحویل داده شد و نمیدانیم که آیا فقط همین تعداد تحویل داده میشود یا ادامه هم خواهد داشت چراکه اعلام شده بود ۴ هزار بسته به سردشت ارسال شده است.
به گفته «صالح عزیز پور اقدم»؛ کمبود اقلام ماسک و ضدعفونیکننده همچنان ادامه دارد و مردم با استفاده از پلاستیک فریزر خودشان دستکش درست میکنند بستههای هلال احمر هم حتی برای خانوارهای ۵ نفره کفاف نمیدهد. حتی در خصوص داروهای شیمیایی هم مشکل داریم و اسپری تنفسی هم به سختی گیر میآید.
امید به زندگی در میان مردم سردشت صفر است
اما این تنها بخشی از نگرانی های سردشت نگین سرسبز استان است، سردشت از مرداد ماه سال ۹۶ تا کنون، بیشترین آمار بیکاری را در آذربایجان غربی دارد و حتی نرخ بیکاری با ۲۳ درصد در این شهرستان کوچک مرزی دو برابر میانگین استانی است .
با شیوع کرونا و تعطیل شدن بازار و رکود کسب و کار مردم این شهر که بیشترشان به مشاغل کاذب مشغول اند خانه نشین شده اند. به نحوی که عضو شورای شهر سردشت می گوید: بحران بیکاری در چند سال گذشته آلام مردم را دو چندان کرده است و آستانه تحمل مردم برای قرنطینه خانگی پایین است چون گرسنگی آنها را از پا در میآورد.
وریا حسن پور ادامه می دهد: بجز قشر کارمند شهرستان سردشت، ۹۰ درصد مردم این شهرستان دارای مشاغل کاذب از جمله دستفروش، دوره گرد یا کولبر هستند. این مردم محل درآمد دیگری ندارند و از گذشتهها تاکنون معیشت آنها وابسته به کولبری و بازارچههای مرزی بوده و با بسته شدن مرزها اکثرشان بیکار شدند.
او با اشاره به آمار بالای آسیبهای اجتماعی از جمله بیکاری، افسردگی، طلاق و خودکشی در شهرستان سردشت بیان می کند: مردم امید به زندگی شان صفر است و با شیوع بیماری کرونا مشاغل روز مزد مردم تعطیل و اغلب آنهاخانهنشین شدهاند. حال و روز کولبرها که نماد محرومیت، بیکاری و مظلومیت هستند چندان تعریفی ندارد و آنان بیشتر از گذشته شرمنده خانواده های شان هستند.
به گزارش کردپرس، سال گذشته شبکه بهداشت و درمان شهرستان سردشت طی آماری اعلام کرد: در سال ۹۷، سردشت رتبه ششم استانی را در امر خودکشی به خود اختصاص داده و در خودکشی های منجر به فوت نیز رتبه اول کشوری را به نسبت جمعیت کسب کرده است.
در آن سال زنان سردشتی سه برابر مردان اقدام به خودکشی کرده اند و زنان خانه دار در رتبه اول قرار دارند. فراوانی میانگین سنی ۱۵ تا ۲۴ سال نیز در بین این آمار دیده می شود و همچنین اقدام به خودکشی در شهر بیشتر از روستا به ثبت رسیده است.
اکنون علاوه بر کرونا، محرومیت، کمبود امکانات، فقر و بیکاری و آسیب های اجتماعی هم تهدیدی جدی برای سردشت محسوب می شود. بر اساس آخرین آمار در سردشت ۲۲ مورد مبتلا به کرونا وجود دارد و این آمار با توجه به وجود تعداد بالای جانبازان شیمیایی و وضعیت امکانات نگران کننده است.
پیشتر نیز نماینده مردم سردشت و پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی خواستار اتخاذ تدابیر ویژه برای جلوگیری از ابتلا به کرونا در پیرانشهر و سردشت به عنوان شهرهای دارای مصدوم شیمیایی شده بود.