آوای مرز : فرهنگ و هنر ایران با صنایع دستی ارتباط تنگاتنگی دارد، به‌طوری‌که بخش بزرگی از گردشگری کشورمان از آن تاثیر گرفته است، شهرت و آوازه صنایع دستی کشورمان قرن‌های متمادی از مرزهای ایران فراتر رفته و از شهرت منطقه‌ای و جهانی برخوردار شده است.
امروزه نه‌تنها فرش ایرانی در دنیا زبانزد است و با قیمت‌هایی گزاف خرید و فروش می‌شود، تولیدات هنری مختلف نیز بازار خوبی دارند، ولی با این همه باید بپذیریم، خطر فراموشی در کمین برخی از آثار و هنرهای دستی کشورمان است.
رودوزی هنری رو به فراموشی
مطلقل –شرف‌خانی، هنرمند فعال در زمینه رودوزی به خبرنگار ایسنا، گفت: رودوزی‌های آذربایجان غربی در حوزه «ممقان‌دوزی» مطرح می‌شود، به‌طوری‌که اغلب درانحصار دختران و زنان خانه‌دار است.
وی مواد اولیه مورداستفاده در این هنر را پارچه و نخ ابریشم رنگین عنوان کرد و گفت: من به هنرهایی نظیر چاروق‌دوزی، نساجی‌سنتی، ریزه‌کاری قدیم و سبدبافی هم علاقه دارم، ولی چون خواهان و مشتری ندارد، برای آن وقت نمی‌گذارم.
م_رهپویان با بیان اینکه در حوزه پیکرتراشی فعالیت دارد، اضافه کرد: با گسترش هنرهای جدید مانند عکاسی، فیلم‌برداری و امثال آنها دیگر کسی به این موضوع علاقه نشان نمی‌دهد.
وی ابرازامیدواری کرد: قبل از اینکه به صورت کامل این هنرها فراموش شود، اقدامات لازم و کافی برای حفظ، معرفی و شناساندن‌شان زیبا انجام گیرد و گفت: حمایت مسئولان و رسانه‌ها از رشته‌های هنری در حفظ آنها می‌تواند تاثیر زیادی داشته باشد.
اهتمام جدی برای احیای صنایع دستی در معرض فراموشی وجود دارد
جلیل جباری، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: رشته‌های بومی و محلی میراث ماندگار نیاکان و اجداد این سرزمین کهن به‌شمار می‌رود، پس این اداره کل اقدام به باززنده‌سازی و احیای رشته‌های در معرض خطر کرده است.
وی با بیان اینکه، ریزه‌کاری، پیکرتراشی، نمدمالی، نساجی‌سنتی، سازسازی سنتی، تنورسازی و چاقوسازی رشته‌هایی هستند، که در معرض خطر فراموشی قرار گرفته‌اند، ادامه داد: برگزاری کلاس آموزشی تخصصی ویژه شاغلین، طراحی و نمونه‌سازی، ثبت در فهرست میراث فرهنگی ناملموس، تهیه بروشور، تولید فیلم ترویجی و اخذ نشان ملی اقداماتی هستند که برای حفظ رشته‌های مورداشاره انجام می‌گیرد.
جباری یکی از اهم اقدامات این مجموعه را ثبت رشته‌ها و فنون صنایع دستی در فهرست میراث ناملموس عنوان کرد و گفت: ثبت میراث ناملموس، دانش و فنون رشته‌های صنایع دستی از مهمترین اقداماتی است، که برای حفظ نگهداری این هنرهای ظریف و زیبا در حال انجام است.
وی ثبت فن و مهارت حصیربافی، پیچاق‌چی‌لیق(چاقوسازی)، منبت‌چوب، ریزه‌کاری، تنورسازی، نساجی سنتی(جولابافی)، سازآشیقی(سازسازی) در فهرست میراث فرهنگی نا ملموس را مورداشاره قرار داد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی، خاطرنشان کرد: کارشناسان این مجموعه همه توان خود را به‌کار می‌بندند، تا صنایع دستی و هنرهای بومی منطقه را نه‌تنها حفظ کنند، بلکه آنها را پویا و زنده نگه دارند.
وی با بیان اینکه در دوره شیوع ویروس کرونا با هدف حمایت از صنعتگران آسیب‌دیده حمایت مادی و کالایی از آنها انجام گرفت، اضافه کرد: ۵۰۰ بسته حمایتی به کارگاه‌های صنایع دستی استان، پرداخت کمک‌های بلاعوض نقدی به هنرمندان استان و ایثارگران هنرمند با اعتباری دو میلیارد و دویست میلیون ریالی این حمایت‌ها را شامل می‌شود.
جباری خرید آثار فاخر هنرمندان استان با هدف نمایش در موزه صنایع دستی آذربایجان غربی برای جلوگیری از فراموش شدن این رشته‌ها را یادآور شد و گفت: با هدف حمایت از اساتید هنرمند و پیشکسوت، حفظ و نگهداری آثار فاخر تولیدی صنایع دستی استان، در مقاطع مختلف اقدام به خرید این نوع آثار می‌کنیم.
وی ایجاد و توسعه موزه صنایع‌دستی در جوار موزه مردم‌شناسی در مرکز استان را یادآور شد و گفت: موزه صنایع دستی استان با ویترین و مجموعه‌ای از بهترین و ارزشمندترین آثار فاخر هنرمندان نامی استان تکمیل شده است، به‌طوری‌که پذیرای علاقمندان و هنردوستان است؛ همچنین به صورت سالانه و باخرید آثار جدید به غنای آن افزوده می‌شود.
به گزارش ایسنا؛ صنایع دستی بدون‌تردید بخشی از هویت کشورمان ایران به‌شمار می‌رود، تا جایی که در اغلب دیدارهای دیپلماتیک یک اثر هنری ارزشمند به مهمانان خارجی اهدا می‌شود.
برای اینکه صنایع دستی آذربایجان غربی که ریشه در تاریخ فرهنگ و تمدن این مرز و بوم دارد، با فراموشی تاریخی مواجه نشود، لازم است مسئولان و رسانه‌ها اقدام اساسی انجام دهند.همچنین می‌طلبد برای صیانت از صنایع دستی کشورمان به صورت جدی با عزم راسخ اقدامات لازم انجام گیرد و از نظرات، پیشنهادات و ایده‌های افراد صاحب‌نظر همچنین دلسوزان فرهنگ کشورمان بهره گرفته شود.
